Özet:

Türkiye Cumhuriyeti'nde Cumhurbaşkanı, meclisteki milletvekilleri tarafından seçilirken, 2007 yılında yapılan referandum sonucunda Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi kabul edildi. 2014 yılında, Cumhurbaşkanı ilk kez halkoylaması ile seçilerek göreve geldi. Türkiye’de 2017 yılında gerçekleşen referandumla hükümet sistemi değiştirilerek Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'ne geçiş yapıldı. Cumhurbaşkanlığı için aday gösterme hakkının seçmenlere tanınması, yeni hükümet sistemi düzenlemesinin en dikkat çekici yönlerinden biridir. Bu düzenlemeye göre, Yüksek Seçim Kurulunca belirlenecek süre içinde Cumhurbaşkanı adayı olma niteliklerini taşıyan kişi veya kişilerin en az 100.000 kişi tarafından aday gösterilerek Cumhurbaşkanlığı seçim yarışına girmesi mümkündür. Seçmenlerin imza atarak aday gösterme süreçleri kayıtlı oldukları ilçe seçim kuruluna gitme, bizzat başvuru yapma ve yalnızca bir aday için imza atma hakkı olarak işlemektedir. Seçmenlerin aday gösterme sürecine bizzat katılması, hem seçmenler hem de ilçe seçim kurulu çalışanları açısından ciddi bir yük getirmektedir. Ayrıca hem zamanın hem de kamu kaynaklarının tasarruflu kullanılmamasına ve verimlilik ilkesini zedeleyici bir unsur haline gelmektedir. Bu çalışma, genel itibariyle Türkiye’de gerçekleştirilen Cumhurbaşkanı seçimlerinde seçmenlerin aday gösterme sürecini e-devlet kapısı sistemine taşıyarak hızlı ve düşük maliyetle ilerlemesini sağlamayı amaçlamaktadır. Bu doğrultuda Cumhurbaşkanlığı seçiminde seçmen tarafından aday gösterilme sürecinin bürokratik yükünün azaltılmasına yönelik bir model önerisi sunulmaktadır. Geçmişten bugüne cumhurbaşkanı seçilme usulüne ayrıntılı olarak yer verilip ardından model önerisi detaylandırılmaktadır.

Anahtar Kelimeler: