Özet:

Dil bir toplumu oluşturan bireyler arasında anlaşmayı sağlayan, konuşanın duygu ve düşüncelerini alıcıya ileten, seslerden örülü, kendi içinde bazı kurallar doğrultusunda işleyen sistemli bir araçtır.  Bu yönüyle kültürel birikimin taşıyıcısı ve aktarıcısı da olan diller, tarihsel süreç içinde sürekli gelişip değişerek farklı sonuçlara doğru evrilirler. Bu süreçte tamamen birbirinden ayrı kollara bölünebilir, bazı dilleri kendi içinde eritebilir ya da bazı dillerin etkisinde kalarak silinebilirler. Günümüzde etnik yapıları bakımından aynı kökene sahip olan toplulukların geçmişte tek bir dilin sonradan ortaya çıkmış kollarını standart dil haline getirdiklerini ya da bazı etnik yapıların birkaç dil konuştuklarını görmek mümkündür. Fakat bu yeni dillerde eski dilin ip uçlarını veren bazı ses bilgisi (fonetik), biçim bilgisi (morfoloji), cümle bilsgisi (sentaks) ve sözcük bilgisi (leksikoloji) ile ilgili unsurlara rastlanabilmektedir. Anadolu’da da, özellikle Güneydoğu ve Doğu Anadolu’da, yaşayan bazı toplukların en az iki dilli olmaları doğal bir etkileşimin ve farklı kültür tabakalaşmalarının sonucudur. Bu bölgede bulunan Tunceli’nin Pertek ilçesi ve köylerinde yaşayan Pilvenk aşiretine mensup topluluklar da Türkçe ve Kürtçe olarak iki dil konuşmaktadırlar. Bu aşiret mensuplarının ana dilleri Kürtçe olmakla birlikte genellikle Türkçeyi gündelik yaşamlarında daha yaygın kullanmaları ve ağızlarında bazı Türkçe arkaik unsurlara rastlanması oldukça ilgi çekicidir. Bu çalışmada Pilvenk aşiretinin Türkçe ağzında kullanılmakta olan kip kategorisinin çekimlik bağlı biçim birimleri yörede elde edilen örneklerden hareketle incelenmiş, verilerin sunduğu sonuçlar değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: