Özet:

Okul öncesi dönemde motor gelişimi desteklemeye yönelik yapılandırılmış oyun ve motor beceri içerikli programların çocuklarda fiziksel aktiviteyi artırmak suretiyle motor, sosyal, zihinsel ve duygusal sağlığı desteklediği bilinmektedir. Bu dönemdeki çocuklarda gözlenebilen ve davranış bozukluğu olarak adlandırılan inatlaşma, kavgacılık, utangaçlık, ağlama, saldırganlık gibi davranışlar oyun ve motor beceri eğitimi sırasında da gözlenebilmektedir. Bu çalışmanın amacı 4 yaş grubu çocuklarda motor gelişimi desteklemeye yönelik yapılandırılmış oyun ve motor beceri eğitimi programı sırasında çarpı stratejisi yoluyla davranış bozukluklarının azaltılması ve çocuklara olumlu değerlerin kazandırılmasıdır. Bu çalışma eylem araştırması deseninde nitel araştırmadır. Çalışma kapsamında toplam 12 çocuk 28 hafta süreyle haftada iki gün motor gelişimi desteklemeye yönelik yapılandırılmış oyun ve motor beceri eğitimine katılmıştır. Çocuklarla her çalışmadan önce istenmeyen davranışlar daha yapılmadan iki elin işaret parmaklarıyla hayır anlamında çarpı hareketi yapılarak; ağlamak çarpı, yüksek sesle bağırmak çarpı, arkadaşını itmek çarpı şeklinde tekrar edilmiştir. Motor beceri eğitimi ve oyunlar sırasında bu davranışlardan birini gösteren olursa sadece çarpı işareti yapılarak ikaz edilmiştir, davranışı sürdürürse kenara alınıp istenmeyen bir davranış yaptığı için beklediği açıklandıktan sonra tekrar oyuna dâhil edilmiştir. Çocuklarda çarpı stratejisinin etkili olup olmadığı sınıf öğretmenlerine ve ailelere yarı yapılandırılmış görüşme ile sorulmuştur (aile=12, öğretmen=3 toplam=15). Veriler betimsel analiz ile değerlendirilmiştir. Katılımcı görüşlerine göre çarpı stratejisi 4 yaş grubu çocuklarda davranış bozukluklarını azaltmada ve olumlu değer kazandırmada etkili görülmüştür. Çocuklardaki olumlu davranışlar öğretmenleri ve aileleri tarafından fark edilmiştir. Oyun ve hareket eğitimi sırasında gözlenen davranış bozukluklarını azaltmada çarpı stratejisinin etkililiği başka gruplarda sınanabilir.

Anahtar Kelimeler: