Özet:

The new type of coronavirus (SARS-CoV-2) disease continues to spread worldwide, creating devastating consequences on patients, health workers, health systems and economies. Although the impact of the infection causes similar consequences in most countries, the differences are also discussed. In this study, a cumulative analysis was carried out in the context of the effects of the COVID-19 epidemic on countries. The variables used in the study are the cases per million inhabitants, the number of tests and deaths, the rate of change of some financial indicators and the level of health indicators in pre-epidemial countries. The financial indicators in the study reflect the changes between January 2020 and April 2020. The COVID-19 indicators are derived from the current data. The variables used in the study were obtained from the World Health Organization, the World Bank and the OECD. The study used hierarchical accumulation and Ward’s method from accumulation analysis methods. The study has sought to identify the similarities and differences between the countries in the context of the indicators. In the study, four different assembly analyses were conducted using the data consisting of four different data sets using the hierarchical assembly method. The seven, fifth, fourth and threeth group structures resulting from the study have been compared and interpreted.

Anahtar Kelimeler:

Özet:

Yeni tip Koronavirüs (SARS-CoV-2) hastalığı; hastalar, sağlık çalışanları, sağlık sistemleri ve ekonomiler üzerinde yıkıcı sonuçlar yaratarak dünyada yayılmaya devam etmektedir. Salgının etkisi çoğu ülkede benzer sonuçlara sebep olsa da farklılıklar da söz konusudur. Bu çalışmada, COVID-19 salgınının ülkelere etkileri bağlamında kümeleme analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışmada kullanılan değişkenler, bir milyon nüfus başına vaka, test ve ölüm sayıları, bazı finansal göstergelerin değişim oranı ve salgın öncesi ülkelerin sağlık göstergelerinin düzeyidir. Çalışmada finansal göstergeler Ocak 2020 ile Nisan 2020 tarihleri arasındaki değişimleri yansıtmaktadır. COVID-19 göstergeleri ise güncel verilerden alınmıştır. Çalışmada kullanılan değişkenler Dünya Sağlık Örgütü, Dünya Bankası ve OECD’den elde edilmiştir. Çalışmada kümeleme analizi yöntemlerinden hiyerarşik kümeleme ve Ward’s yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada ülkelerin söz konusu göstergeler bağlamında benzerlikleri ve farklılıkları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmada hiyerarşik kümeleme yöntemi ile dört farklı veri setinden oluşan veriler kullanılarak dört farklı kümeleme analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma sonucunda ortaya çıkan yedili, beşli, dörtlü ve üçlü küme yapıları karşılaştırılmış ve yorumlanmıştır.