Eski Anadolu Türkçesi dönemi eserlerinde cümle bilgisi üzerine yapılan çalışmaların sayısı fazla değildir. Çalışmalarda ele alınan konular cümle başı edatlarının yapıları ve anlamları üzerine yoğunlaşmıştır. Cümle başı edatları cümle ile ilgili olarak açıklama, amaç belirtme, benzerlik, olasılık, istek, onaylama, sebep, sonuç, zıtlık bildirme gibi görev ve anlamları bakımından çeşitlilik gösterir. Bu istikamette de şöyle ki/kim cümle başı edatı da kendinden önce ya da sonra gelen cümleler ile irtibatlı olarak doğrudan cümlenin kendisine veya unsurlarından birine yönelik açıklama işlevleriyle karşımıza çıkmakta ve bu özelliğiyle cümleleri birbirine bağlama görevi üstlenmektedir. Bu çalışmada Batı Türkçesi’nin ilk devresi olan Eski Anadolu Türkçesi metinlerinde sıkça karşımıza çıkan şöyle ki/kim cümle başı edatının bahsedilen kullanımında gösterdiği bir kısım özellikleri üzerinde durulacaktır. Çalışmada ele alınan şöyle ki/kim cümle başı edatının örnekleri Eski Anadolu Türkçesi dönemleri eserlerinden Süheyl ü Nevbahar, Ahmed-i Dâi Divanı, Kıssa-ı Yusuf, Kitab-ı Gunya, Kenzü’l-Küberâ olmak üzere 14 ve 15 yüzyıla ait mensur ve manzum toplam beş eserde karşılaşılan kullanımları üzerinden cümle içerisindeki görevleri, aralarındaki açıklayıcı anlam ilişkileri verilerek açıklanmaya çalışılmıştır.
The number of work done on the phrase knowledge in the ancient Anadolu Turkish period works is not too much. The subjects discussed in the studies focused on the structures and meanings of the phrase head edits. The phrase-head editions show diversity in terms of the functions and meanings of the phrase, such as description, purpose indication, similarity, probability, request, approval, cause, result, contradiction reporting. In this position, the phrase head edition also comes to us in connection with the words that come before or after, directly with the explanation functions of the phrase itself or one of the elements, and with this feature the task is to link the words to each other. In this study we will focus on a part of the characteristics that we often see in the ancient Anadolu Turkish texts, which is the first circle of Western Turkish, which will be shown in the aforementioned use of the phrase head edition. The study discussed the examples of the phrase head edition of the Old Anatolian Turkish periods of the works of Süheyl ü Nevbahar, Ahmed-i Dâi Divanı, Kıssa-i Yusuf, Kitab-i Gunya, Kenzü'l-Küberâ and the 14th and 15th centuries of men and manzum in the total of five works, the tasks in the phrase were tried to be explained by giving explicit meaning relationships between them.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|