Atıf Sayısı
4
Görüntüleme
113
İndirme
18
Sesli Dinleme
1
Bu makalenin konusunu bir Nakşî-Hâlidî şeyhi olan Kaşıkçı Ali Rıza Efendi (1883-1969) oluşturmaktadır. Osmanlı’nın son dönemi Hâdim ve Konya medreselerinde eğitim görmüştür. 1920 sonrasında ise Tasavvuf yoluna intisap etmiştir. Sayıca fazla olmasa da eserler vermiş olan Ali Rıza Efendi bunları, “terk-i diyâr” diye ifade ettiği Medîne’ye göç etmesinden sonraki ikāmeti esnâsında yazmıştır. Müellefâtı ağırlıklı olarak manzûmdur. Mensûr eserlerinin içerisinde de çok sayıda şiir yer alır. Ali Rıza Efendi’nin hayatındaki dönüm noktalarından birisi Menemen hadisesidir. Kaşıkçı’nın şeyhi Erbilli Esad Efendi’nin merkezinde yer aldığı iddia edilen hadise, tüm memleket sathındaki Nakşîleri etkilediği gibi Kaşıkçı’yı da etkilemiştir. Bu olay sonucunda hapse atılmış ve memleketi terk etmek zorunda kalmıştır. Kaşıkçı, Batılılaşma yönündeki Türk Modernleşmesi’ne tepkilidir. Frenkleşme, Frengistan’ı taklit şeklinde adlandırdığı batılılaşmayı; dînî terminoloji ile “âdât-ı küffâr” ve “bid‘at” diye ifade ederek muhalefetini dile getirmiştir. Bunun temelinde ise dönüşümlerin şeriata aykırı olduğu düşüncesi vardır. Nakşîliğin şeriat konusundaki hassasiyeti burada temâyüz etmiştir. Ali Rıza Efendi, tanığı olduğu değişimler hakkında olumsuz kanâatinin sonucu olarak yaşadığı zaman dilimine dâir yaklaşımı da son derece olumsuzdur. Onun kötümser yaklaşımı sadece Anadolu hakkında değil özelde İslam Dünyası genelde ise dünyanın tamamına dâirdir. Kıyâmeti beklediğini gösteren ifadeler eserlerinde yer alır. Zira ona göre nizâm-ı âlem bozulmuştur. Kaşıkçı’nın batılılaşma muhâlefetinin arka planında, bunların şeriata aykırı olduğu düşüncesi ile insanın yaratılış gâyesine dâir farklı bakışı yatmaktadır. İnsanın yaratılış gâyesini “marifet-i ilâhiye” olarak tespit edip önündekibüyük engeli de “dünya sevgisi” olarak tayin edince doğal olarak sekülerizm ve lâiklik şeklindeki dünyevîleşme çabaları kendisi için bir muhâlefet sahası olarak ortaya çıkmıştır.
The subject of this article is made by the Kaşıkçı Ali Rıza Efendi (1883-1969) a Nakşî-Hâlidî shehi. The last period of Osman's education was in Hâdim and Konya medres. After 1920, he entered the Tasavvuf road. Not too many, but the works of Ali Rıza Efendi, who gave them, were written in the aftermath of his immigration to Medine, which he expressed as "terk-i diyar". He is a great messenger. There are a lot of poems in his works. One of the turning points in the life of Ali Rıza Efendi is Menemen hadise. The alleged incident in which the Kaşıkçı's chairman Erbilli Assad Efendi was located in the center, affected Kaşıkçı as the Nakşîs in the entire country's market. After this, he was sent to prison and forced to leave the country. It is a reaction to the modernization of Turkey in the direction of Westernization. The Francization has expressed its opposition to the westernization, which he calls the form of imitation; the religious terminology is expressed as "adât-i küffar" and "bid'at". This is based on the idea that the transformations are contrary to the Charter. The sensitivity of the sheriff on the subject of the sheriff has appeared here. Ali Rıza Efendi, when he lives as a result of his negative wing about the changes he witnesses, his approach to his tongue is also extremely negative. His pessimistic approach is not only about Anatolia, but especially Islamic World, and generally the whole world. The signs that they are waiting for are in their works. And he has been destroyed by him. In the background of Kaşıkçı's anti-Westernization opposition, the idea that these are contrary to the Charity and the different view of the cause of human creation lies. When man identifies the cause of creation as "marifet-i godhya" and the great obstacle is also defined as "world love", naturally the world-making efforts in the form of secularism and laicity appear for himself as a sphere of opposition.
Alan : İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
