Görüntüleme
56
İndirme
8
Hanefî usûl literatürünün ilk kapsamlı eseri Cessâs’a ait el-Fusûl fi’l-usûl’dür. Bu eser, Hanefî mezhebi imâmlarından kendi dönemine kadarki usûl birikimine dair önemli bilgiler ihtiva etmektedir. Daha sonra Debûsî, Takvîmü’l-edille isimli eserinde Cessâs’ın eseri başta olmak üzere Hanefî usûl düşüncesine dair mevcut birikimi sistematik bir şekilde nakletmiş, özellikle konu tasnifi ve kavramlar bakımından kendi katkıları ile yeniden şekillendirmiştir. Bu iki eser Hanefî usûl literatürünün kurucu metinleri olarak kabul edilmekle birlikte sonraki literatüre etkisi bakımından öne geçen iki eser Usûlü’l-Pezdevî ve Usûlü’s-Serahsî olmuştur. Serahsî, Hanefî usûl literatürünün iki klasik eserinden biri olarak kabul edilen Usûl adlı eserinde mezhep içi ihtilaflı meseleleri de nakletmekte ve kendisinden önceki Hanefî usûl âlimlerinin bazı görüş ve değerlendirmelerine yönelik itirazlarda bulunmaktadır. Naklettiği bazı görüşleri “hatalı” olarak nitelendirerek eleştiren Serahsî bu meselelerdeki şahsî görüş ve tercihini de “Bana göre”, “Bu konudaki sahih görüş” vb. sarih bir ifade ile belirtmektedir. Serahsî naklettiği mezhep içi ihtilaflı meselelerin bir kısmında Kerhî, Cessâs ve Halvânî gibi bazı Hanefî âlimlerin ismini zikrederek görüşünü nakledip bu görüşü tercih etmediğini ifade etmekte ve ilgili meseledeki şahsî görüşünü belirtmektedir. Yine bazı meselelerde bir bölgenin meşâyıh grubuna işaret ederek mesela “Irak meşâyıhına” itiraz etmektedir. Usûlü’s-Serahsî’deki mezhep içi ihtilaflı meselelere ve Serahsî’nin bazı Hanefî usûl âlimlerinin görüşlerine yönelik itirazlarına dair dikkatli bir şekilde takip edilmesi gereken iki kavram “ashâb” ve “meşâyıh”tır. Serahsî, pek çok meselede “meşâyıhımızdan birisi (bazıları)”, “meşâyıhımızın müteahhirûn âlimlerinden birisi (bazıları)” bazen de “ashâbımızdan birisi (bazıları)” şeklinde görüş sahibinin ismini zikretmeksizin Hanefî bir âlime nispet ederek naklettiği görüşü eleştirmekte veya zikredilen görüşü tercih etmediğini ifade edip kendi kanaatini belirtmektedir. İlgili meselelerde Serahsî’nin şahsî kanaatinin ne olduğu önemli olmakla birlikte görüş sahibinin kim olduğunu belirtmeksizin naklettiği görüşlerin hangi Hanefî âlime ait olduğunun tespit edilmesi de Hanefî usûl tarihi açısından önem arz etmektedir. Nitekim bu eser boyunca muhtelif meselelerde ve farklı bağlamlarda zikredilen bu itirazların hangi Hanefî âlimin görüşüne yönelik olduğunun tespit edilmesi Usûlü’s-Serahsî’nin temel kaynaklarına dair yapılacak değerlendirmeler için de bir malzeme teşkil edebilir. Bu alandaki bazı araştırmalarda Serahsî’nin Takvîmü’l-edille’den yararlandığı fakat bununla birlikte bazı açılardan bu eseri “revize ettiği” ifade edilmiştir. Bununla birlikte Serahsî’nin Debûsî’nin eserinden hangi ölçüde yararlandığı ve bu esere yönelik tutumuna dair daha net bilgi sahibi olabilmek için bu iki eser arasında kapsamlı bir mukayese yapılmasına ihtiyaç bulunduğu ifade edilebilir. Aynı dönemde ve aynı bölgede yaşamış olan Pezdevî ve Serahsî’nin usûl eserleri arasındaki benzerlik de bu sahadaki bazı araştırmalarda ele alınmıştır. Bu iki eser arasındaki ilişkinin ne olduğu sorusuna dair bazı araştırmacılar tarafından önemli kanaatler ifade edilmiş olmakla birlikte bu konudaki değerlendirmeler henüz tahmin düzeyinde ifade edilmiş olup daha net tespitlerin yapılabilmesi için bu meseleye dair farklı açılardan da bazı araştırmaların yapılması gerekmektedir. Bu makalede usûl literatüründeki mezhep içi ihtilaflı meselelerin bu konuda bize bir malzeme sunduğu gösterilmeye çalışılacaktır. Usûlü’s-Serahsî’de Debûsî ve Pezdevî’nin isimleri hiç zikredilmemektedir. Bununla birlikte Serahsî’nin açıkça isim zikretmeksizin itiraz ettiği bazı görüşlerin kendisinden elli küsur sene önce vefat etmiş olan Debûsî’ye, bazılarının ise kendisi ile aynı bölgede yetişmiş olan ve vefat tarihleri de birbirine çok yakın olan Pezdevî’ye ait olduğu ilgili meselelerin bu iki âlimin eserlerindeki görüş ve açıklamaları ile mukayese edilmesi durumunda tespit edilebilmektedir. Bu çalışmada Serahsî’nin, Debûsî ve Pezdevî’nin görüşlerine yönelik itirazları tespit edilerek bu itirazlar bağlamında Serahsî’nin usûl eserinde Debûsî ve Pezdevî’nin eserlerinden istifadesi ve bu eserlere yönelik tutumuna dair bir değerlendirme yapılacaktır. Serahsî’nin naklettiği mezhep içi ihtilaflı meseleler arasında yer alan hüsün-kubuh, illetin tahsisi, orucun vücub sebebi, (أو) edatının vazedildiği anlam, iktizâ ile hazf ayrımı, nassın işareti ile sabit olan mananın tahsisi, bidat ehlinin muhalefetinin icmanın gerçekleşmesine etkisi, bazı hadis türlerinde mana ile rivayet, yazılı bir metnin rivayeti ve şart edatının anlamı gibi bazı meselelerde ismini zikretmeksizin görüşüne itiraz ettiği kişinin Debûsî olduğu görülmektedir.
First of all, it is the book of the Holy Qur’an, the first of the Holy Qur’an, the first of the Holy Qur’an. This is an important part of the knowledge of the people of the world, and the knowledge of the people of the world, and of the people of the world. In the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, “The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said: These two works are considered to be the founding texts of the Hanefî usûl literature, but the following two works have been promoted in terms of the influence of the literature, Usûlü’l-Pezdevî and Usûlü’s-Serahsi. In the words of the Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) in the words of the Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) in the words of the Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) in the words of the Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) in the words of the Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) in the words of the Prophet (peace and blessings of Allah be upon him). Some of the opinions he translates are criticized by calling it "failure" and the personal opinion and preference on these matters is also "in my opinion", "the true opinion on this matter" etc. A word is expressed in a word. In the words of the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him), the Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, “The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said, ‘The Holy Prophet (peace and blessings of Allah be upon him) said: Again, in some matters, it is opposed by pointing to a region’s mosquito group, for example, to the “Irak mosquito”. The two concepts that must be followed carefully on the disputed issues within the religion of Usûlü’s-Serahsi and on the objection of some of the Hanefî usûlü’s opinions are “Ashâb” and “Mashâh”. In many cases, “one of our messengers (some),” “one of our messengers (some),” sometimes “one of our messengers (some)” in the form of “one of our messengers (some)” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers” in the form of “one of our messengers”. It is important in the relevant matters what is the person’s identity of the Serahsî, but it is important that the views that the viewholder translates without mentioning who is the Hanefî âlime belongs to the Hanefî âlime from the point of view of the Hanefî âlime. In fact, the determination of which of these objections mentioned in various matters and contexts throughout this work can also be a material for the assessments of the basic sources of Usûlü’s-Serahsî. In some studies in this field, it has been stated that Serahsî has been benefited of the Takvîmü’l-edille but yet in some ways this work has been “revised”. However, it can be stated that it is necessary to make a comprehensive comparison between these two works in order to be more clear about the attitude of the work and how much it is beneficial from the work of Debussy. The similarity between the works of Pezdevî and Serahsî, who lived in the same period and in the same region, has also been discussed in some of the fields of research. Although some researchers have expressed significant claims on the question of what the relationship between these two works is, the assessments on this subject have yet been expressed at the predictive level and some research on the subject needs to be done from different aspects in order to be made clearer detections. In this article we will try to show that the religious controversial issues in the usual literature will provide us with a material on this subject. There is no mention of the name of the Sabbath and the Sabbath. However, some of the opinions that Serahsi clearly opposed without mentioning the name can be found in the case of comparison with the opinions and explanations of these two worlds in the works of Debüsi who died fifty years ago, and some of them who have grown up in the same area and the dead dates are very close to each other. In this work, it will be identified the objections to the views of the Serahsi, Debüsi and Pezdevî, and in the context of these objections, it will be made an assessment of the use of the works of Debüsi and Pezdevî and the attitude towards these works. There are several different sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts of sorts
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
