Özet:

Osmanlı Devleti’nde deniz yoluyla yapılan nakliye, belli bir ücret karşılığında gemiler vasıtasıyla sağlanırdı. Navl, navl-ı sefîne/sefâîn veyahut navlun olarak anılan bu ücretler, taşınan malın cinsine ve nakliye yapılacak mesafeye göre değişiklik göstermekteydi. Osmanlı Devleti’nde geçerli olan örfi ve şeri hukuk sistemi içerisinde yer alan kanunlar arasında navlun için ayrı bir başlık bulunmamaktadır. Bu çerçevede, navlun ücretlerinin muayyen bir tarifesinin mevcut olup olmadığı şayet varsa bu tarifenin nasıl belirlendiği, nakliye sırasında ya da navlun ücretleri hususunda yaşanan sorunların tespiti çalışmanın temelini oluşturmaktadır. XVII-XVIII. yüzyıllarda Karadeniz sahillerinde cereyan eden deniz taşımacılığından hareketle zahire nakli, asker nakli ve mühimmat nakli ayrı ayrı ele alınacaktır. Nakliye sırasında gemi tedariği ile taşıma usulleri ve taşımada yaşanan problemler değerlendirilmeye çalışılacak ve gemi reislerine taşıma ücretlerinin hangi kaynaktan ve ne surette ödendiği hususu üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler: