Özet:

Tarih boyunca geniş bir coğrafyada yaşayan Türkler Budizm, Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam gibi çeşitli dinlere inanmıştır. Türk halk inanışları farklı zaman, mekan ve dinlerde varlığını sürdürmüştür. Coğrafyanın, zamanın ve dinlerin değişiminden etkilenmeyen ortak inanışlara sahiptirler. Bu çalışmada inanışların yaşamasında ve aktarılmasında katkıları olan kadınların, Türk halk inanışları içerisindeki yeri araştırılmıştır. Halk inanışı araştırmalarında izlenen yola sadık kalınarak geçiş dönemleri olan doğum, evlilik ve ölümde kadınla ilgili halk inanışları örnekleri tespit edilmiştir. Geçiş dönemleri insan hayatında önemli değişikliklerin yaşandığı, eşiklerin atlandığı zamanlardır. Doğum ve evlilikte özellikle kadınların daha fazla psikolojik etkiye açık olmasının, kadınlarla ilgili halk inanışlarını nasıl etkilediği araştırılmıştır. Yine ziyaret yerlerinin halk inanışlarındaki önemi göz önünde bulundurularak kadınlarla ilgili ziyaret yerleri, yani kadınlar tarafından özellikle ziyaret edilen ya da kadınların medfun olduğu ziyaret yerleri hakkında bilgi verilmiştir. Bu çalışmada tarih boyunca Türklerin yaşam sürdüğü ve kültürel olarak yakın ilişki içinde olduğu topraklar olması nedeniyle Orta Asya’dan Balkanlar’ a genel bir tablo ortaya çıkarmak istendiğinden, sınırlı bir bölgede saha araştırması yapılmamış, daha önce yapılan bilimsel çalışmaların nicel ve nitel olanlarından tarihsel dökümantasyon tekniğiyle yararlanılarak genel bir tipoloji yapılmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacı; Türk halk inanışlarında kadınların doğum, evlilik ve ölümle ilgili tutum, kabul ve uygulamalarını Dinler Tarihi disiplini açısından ele almaktır.

Anahtar Kelimeler: