Özet:

Çalışmak amacıyla gittiği ülkede bir yıldan daha fazla süreyle kalan göçmenlerin ailelerine gönderdikleri para olarak tanımlanan göçmen havaleleri, istikrarlı bir döviz kaynağı olmasından dolayı özellikle gelişmekte olan ülkeler için büyük önem taşımaktadır. Literatürde göçmen gönderilerinin giriş yaptığı ülkede yoksulluğu azaltarak refah seviyesini yükseltmesi, daha yüksek büyüme performansına yol açması, üretim hacmindeki dalgalanmaları gidermesi, dış finansman kaynaklarına duyulan ihtiyacı azaltması ve daha yüksek yatırım potansiyeli yaratması şeklinde sıralanabilecek pek çok kazanımı beraberinde getireceğine dair görüşler mevcuttur. Ancak göçmen gönderilerinin reel döviz kurunda değerlenmeye yol açarak ülkenin dış ticarette rekabetçi üstünlüğünü zedelediği ve üretim faktörlerini ticarete konu olan sektörlerden konu olmayan sektörlere doğru harekete geçirebileceğine yönelik olumsuz etkilerinden de bahsedilmektedir. Göçmen gönderilerinin reel döviz kurunun değerlenmesiyle ortaya çıkardığı bu durum Hollanda hastalığı olarak adlandırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı en yüksek göçmen gönderisi alan sekiz gelişmekte olan ülkede Hollanda hastalığının varlığını araştırmaktır. Bu doğrultuda 1982-2015 dönemi verileri kullanılarak ikinci nesil panel veri yöntemleri ile ekonometrik analiz yapılmıştır. AMG tahmincisi kullanılarak elde edilen sonuçlara göre göçmen gönderilerinin Çin ve Nijerya’da reel döviz kurunun değerlenmesine yol açtığı ancak göçmen gönderilerinin ticarete konu olan sektörlere kanalize edildiği için Hollanda hastalığı etkisi yaratmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: