Özet:

Bu araştırmanın amacı lise birinci sınıf öğrencilerinde görülen psikolojik belirtilerin cinsiyet ve akademik başarı açısından incelenmesidir. Araştırmanın evreni, KKTC Milli Eğitim ve Kültür Bakanlığı’na bağlı Lefkoşa ilçe merkezindeki resmi ortaöğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan lise öğrencileridir. Araştırmanın örneklemini, uygun örnekleme yöntemi ile belirlenmiş olan liselerin 1. sınıflarda öğrenim görmekte olan toplam 200 öğrenci oluşturmaktadır. Örnekleme giren kız öğrenci sayısı (n=112), %78, erkek öğrenci sayısı (n=88), %22’dir. Araştırmanın verileri, Şahin ve Durak (1994) tarafından geliştirilmiş olan “Kısa Semptom Envanteri (KSE) ” ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde, “t”, Tek Yönlü Varyans Analizi ve Tukey Test Teknikleri kullanılmıştır. Cinsiyete göre, KSE alt ölçeklerinden olan somatizasyon, kişilerarası ilişkilerde duyarlık, depresyon, anksiyete, paranoya, psikotizm arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Anlamlı bir farklılık olan bu alt ölçek puanlarının tümünde de kız öğrenciler erkek öğrencilerden daha yüksek puan almışlardır. Buna göre, kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre daha fazla psikopataolojik belirtiler gösterdikleri bulunmuştur. Öğrencilerin akademik başarılarına göre, kısa semptom envanteri alt ölçeklerinden “obsesif kompulsif”,“kişilerarası duyarlık”,“hostilite”arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Bu bağlamda başarıları düşük öğrencilerin, başarı düzeyi iyi olan öğrencilerden daha fazla psikolojik sorun yaşadıkları saptanmıştır.Yapılan araştırma sonucunda, ergenlerin yaşadığı duygusal ve davranışsal problemlerin görülme sıklığının azımsanamayacak oranlarda olması nedeniyle okullarda rehberlik servisleri tarafından önleyici rehberlik çalışmalarının yapılmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: