Görüntüleme
186
İndirme
40
2010 yılında başladığımız Diyarbakır İli ve İlçeleri Ortaçağ ve Sonrasına Ait Mimari ve Sanat Eserlerinin Tespiti yüzey araştırması kapsamında Diyarbakır ve çevresinde toplam 16 yeni köprü tespit ettik. Bu eserler; Şeytanderesi, İskele, Taşhelva I, Taşhelva II, Taşhelva III, Dilaver, Üçlü I, II, Gabon, Koky, Hüseyin Ağa, Goderni Taş, Serdi, Feyter ve Atak köprüleridir. Bu köprülerden 2 tanesi, Şeytanderesi Köprüsü ve Yiğityolu Köprüsü, Diyarbakır Merkez Bağlar ilçesinin sınırlarında, 1tanesi, İskele Köprüsü, Diyarbakır Mer-kez Sur ilçesinin sınırlarında, 2 tanesi Goderni Taş Köprü ve Hüseyin Ağa Köprüsü Kulp ilçesinin sınırları içerisindedir. 6 tanesi Taşhelva I, Taşhelva II, Taşhelva III, Üçlü I, Üçlü II ve Dilaver köprüleri Çınar, 4 tanesi Gabon, Koky, Serdi ve Feyter köprüleri Hani, 1 tanesi Atak Köprüsü ise Lice ilçesindedir. Çınar ilçesinde bulunan Dilaver ve Üçlü I-II köprüleri 17. Yüzyıldan sonra kullanılmaya başlanan Diyarbakır- Viranşehir Kervan Yollu üzerinde yer almaktadır. Yine Çınar ilçesinde bulunan Taşhelva II, Taşhelva III köprüleri ise Mardin - Diyarbakır- Urfa Kervan Yolu üzerindedir. Kulp’taki Hüseyin Ağa Köprüsü ise Kulp-Sason Kervan Yolu’nun bağlantısını sağlamaktadır. Diğer köprüler yerleşim yerlerinin arasındaki ulaşımı sağlamak amacıyla akarsuları üzerinde inşa edilmiştir. Çalışılan onaltı köprüden on tanesi günümüze sağlam bir şekilde ulaşmıştır. Altı tanesi Üçlü Köprü I, II, Hüseyin Ağa, Feyter, Gabon ve Yiğityolu köprüleri tahrip olmuş ve günümüze kısmen ulaşmıştır. Köprülerin hepsinin inşasında taş malzeme kullanılmıştır. Kemerlerde genellikle sivri kemer tercih edilmiştir. Şeytanderesi, İskele ve Yiğityolu köprülerinde ise yuvarlak kemer kullanılmıştır. Yol bakımında eserleri incelediğimizde Hüseyin Ağa, Gabon, Atak, Üçlü Köprü I, Üçlü Köprü II, Taşhelvası I ve Taşhelvası II köprüleri yolu eğimli olan köprüler grubundadır. Diğer köprüler ise yolu düz olan köprüler grubundadır. Döşemelerde genellikle moloz taş malzeme kullanılmıştır. Korkuluklar yıprandığında genellikle özgün korkuluk günümüze ulaşmamıştır. Göz açıklıkları bakımından Gabon, Hüseyin Ağa, İskele, Koky, Üçlü Köprü II ve Yiğityolu köprüleri tek gözlü, diğer köprüler ise çok gözlü köprüler grubunda değerlendirilebilir. Yapılan incelemelerde köprüler üzerinde herhangi bir bezeme unsuruna rastlanmamıştır. Eserlerin kesin inşa tarihi saptanmamakla beraber çoğunun Osmanlı döneminde inşa edildiği anlaşılmaktadır.
In 2010 we started Diyarbakır and the districts of the Middle Ages and subsequent architectural and artistic works in the field of surface research, we discovered a total of 16 new bridges in Diyarbakır and its surroundings. These works are: Satanderesi, Iskele, Taşhelva I, Taşhelva II, Taşhelva III, Dilaver, Triple I, II, Gabon, Koky, Hussein Network, Goderni Stone, Serdi, Feyter and Atak bridges. 2 of these bridges, the Satanderesi Bridge and Yiğityolu Bridge, within the boundaries of Diyarbakır Central Bağlar district, 1tanesi, Iskele Bridge, Diyarbakır Mer-kez Sur district, 2 of them are within the boundaries of Goderni Stone Bridge and Hussein Ağa Bridge Kulp district. 6 of them are Taşhelva I, Taşhelva II, Taşhelva III, Triple I, Triple II and Dilaver bridges Chinar, 4 of them Gabon, Koky, Serdi and Feyter bridges Hani, 1 of them Atak Bridge and Lice district. There are a number of bridges and a number of bridges in the I-II. After a century, it began to be used on the river. The bridges of Taşhelva II and Taşhelva III are located on the Mardin - Diyarbakır - Urfa Kervan Road. The Hussein Network Bridge in Kulp provides the connection of Kulp-Sason Kervan Road. Other bridges were built on their streams in order to provide transportation between settlements. Of the sixteen bridges that were built, ten have reached our day with a solid strength. Six of them Three Bridge I, II, Hussein Ağa, Feyter, Gabon and Yiğityolu bridges have been destroyed and partially reached today. Stone materials were used in the construction of all the bridges. The belt is usually preferred by the bright belt. On the Devil, Iscele and Yiğityolu bridges, a round belt was used. When we study the works in road care, Hussein Ağa, Gabon, Atak, Triple Bridge I, Triple Bridge II, Taşhelvası I and Taşhelvası II bridges are in the group of bridges that are linked to the road. The other bridges are in the group of bridges that are straight. It is commonly used in moloz stone materials. When the fears are destroyed, the original fears often have not reached our day. From the point of view, Gabon, Hussein Network, Iskele, Koky, Triple Bridge II and Yiğityolu bridges can be considered in the group of single-eye bridges, while the other bridges can be considered multi-eye bridges. There were no observations on the bridges. Unfortunately, it is not clear that many of the buildings were built in the Roman period.
As part of the surface research called ‘Determination of medieval architectural pieces of art in the Diyarbakir province’, which has started in 2010, 16 new bridges were located in an around the province. These artifacts are namely; Seytanderesi, Iskele, Tashelva I, Tashelva II, Tashelva III, Dilaver, Uçlu I, II, Gabon, Koky, Huseyin Aga, Goderni Tas, Serdi, Feyter and Atak bridges. 2 of these bridges, Seytanderesi Bridge and Yigityolu Bridge was explored within the borders of Diyarbakir metropolitan area, Baglar district, 1of them, Iskele Bridge was explored within the borders of Diyarbakir metropolitan area, Sur district and 2 of them, Goderni Tas Bridge and Huseyin Aga Bridge were explored within the borders of Kulp district. 6 of the bridges; Tashelva I, Tashelva II, Tashelva III, Uclu I, II and Dilaver bridges are in the district of Cinar, 4 of them; Gabon, Koky, Serdi and Feyter are in the Hani district and 1 of them, The Atak Bridge is in the Lice district. Dilaver and Uclu I, II bridges which are located in the Cinar district are on the Diyarbakir-Viransehir caravan route which was in use after 17th century. Tashelva II, Tashelva III bridges, again located in the Cinar district are on the Mardin -Diyarbakir- Urfa caravan route. Huseyin Aga Bridge in the Kulp district is an important crossover for the Kulp-Sason caravan route. Other bridges were built over the rivers between the local settlements to connect the routes between them. Ten of the fourteen bridges explored are still standing up to date. Six of them, Uclu I, II, Huseyin Aga, Feyter, Yigityolu and Gabon bridges were blasted and could only partially survive up to date. All of the mentioned bridges are made of stone. Arch style preference is generally lancet arch, with the exception of Seytanderesi, Yigityolu and Iskele bridges, which are round arch styled. Examining the bridges by the quality of road, Huseyin Aga, Gabon Atak, Uçlu I, Uclu II,Tashelvasi I and Tashelvasi II bridges are the ones with a slope, whereas all the other bridges are with a straight road. While the floorings are generally of rubble stone, rubbed off banisters could not make it to the date. In terms of aperture size, while Gabon, Huseyin Aga, Iskele, Koky, Uçlu II and Yigityolu bridges are sinle-sectioned, others are multi-sectioned bridges. No adornments encountered during the examination of the bridges. Although specific building dates of the bridges could not be determined, most of them are extrapolated to be built during the Ottoman era.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
