Özet:

Bu çalışma “100. Yılında Türk ve Anzak Halklarının Çanakkale Savaşı ve Şehitliği Algısı” adlı projenin, Anzakların sosyo-bilişsel eğilimleri ve Türkiye ve Türk algıları değişkenleri arasındaki ilişkiyi ölçmeye dönük olarak bir kısmını kapsamaktadır. Anzaklar (Avustralya ve Yeni Zelandalı askerler) I. Dünya Savaşı sırasında İngiliz ordusuna bağlı olarak Çanakkale’de savaşmışlardır. Ancak Anzaklar, Çanakkale’ye tanımadıkları bir düşmanla savaşmaya getirilmişlerdir. Savaş sırasında tanımaya başladıkları Türk insanının buraya gelmeden önce kendilerine anlatılanlardan farklı olduğunu görmüşlerdir. Savaşın acı gerçeğiyle karşı karşıya kalan Anzaklar, Osmanlı askerlerinin direncini, insanlığını ve samimiyetini gördükçe bu saygıdeğer düşman hakkında yanıltıldıklarını ve bulundukları yerin İstanbul’a tatil için giderken bir süre konaklama yapılacak basit yer olmadığını anlamaya başlamışlardır. Ancak, savaş kendi kurallarını oynamaya devam ederken, Anzaklar da kayıp vermeye devam etmişlerdir. Bu yabancı memlekette kendilerini gösterme adına onurları için savaşmak zorunda kalmışlardır. Ancak, savaşın sonunda 35 binden fazla Anzak askeri zarar görmüş ve bunların bir önemli kısmı da ölmüştür. Anzaklar, Çanakkale’de acı bir sonuç yaşasalar da, millet olma adına bu savaşı tarihlerinin önemli bir dönüm noktası olarak görmüşlerdir. Bu durum onlarda savaştıkları milleti daha çok tanıma arzusu doğurmuştur. Her yıl atalarını anmak için Türkiye ziyaretleri de buna zemin hazırlamıştır. Bir asırdır Yarımada’ya devam eden ziyaretler ve savaşla ilgili anlatılanlar, Anzakların Türkiye ve Türk insanına bakışını savaş öncesinden farklı bir noktaya taşımıştır. Günümüz itibariyle Anzakların çoğunluğunun gözünde Türkiye ve Türk insanının, bir asır önce savaşılan dost bir memleket ve onun dost insanlarından ibaret görüldüğü bu çalışma da görülmüştür. Çalışma, savaşın 99. yıl anmaları için Yarımada’ya gelen 230 Anzak ziyaretçi üzerinde gerçekleştirilmiştir. Sosyo-bilişsel özellikler ve Anzakların Türkiye ve Türk algısı değişkenleri Ki-kare testine tabi tutularak aralarında anlamlı bir ilişki olup olmadığının analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler: