Abstract:

Bu çalışmada Kadı Hüseyin Ispartavî adına kayıtlı Manzûme-i Akâid adlı eser, genel özellikleriyle tanıtılarak imlası bakımından değerlendirilmiştir. Kaynaklarda Ispartavî hakkında hiçbir bilgiye ulaşılamamıştır.Ispartavî hakkındaki çoğu bilgi Manzûme-i Akâidaracılığıyla edinilmiştir.Ispartavî, eserin başında ve sonunda kendisiyle ilgili bilgilere yer vermiştir.1077 (1666) yılında doğduğunu, Sünnî ve Matüridî olduğunu, Isparta’da yaşadığını, öğrenciliğini Bursa’da geçirdiğini anlatmıştır. Manzûme-i Akâid,akaidkonusuüzerinekalemealınmışdidaktikbireserdir.Eser, “akaidilmi”ni halka anlatmak, öğretmek ve bu ilme dair bilgilerin uzun süre halkın hafızasından silinmemesi için manzum şekilde ve aruz ölçüsüyle yazılmıştır. Eserde aruz vezni başarıyla kullanılmakla birlikte az da olsa aruz hataları görülür. Eserdeki her başlık bir konuya işaret etmektedir. Dil özellikleri itibariyle Klasik Osmanlı Türkçesi özelliklerini taşır. Eserde Arapça, Farsça kelimeler ve tamlamalar yaygın şekilde kullanılmıştır. Bunun yanında eser halka yönelik yazıldığı için halk dilinde kullanılan birçok ifadelere, deyimlere, arkaik kelimelere de yer verilmiştir.Her iki nüshası da nesih hattı ile yazılmıştır. Nüshalar okunaklıdır. Nüshalarda genellikle ünlüler belirtilmiş ve ekler bazen bitişik bazen de ayrı yazılmıştır.Bu nüshalardan ilki Konya Bölge Yazma EserlerKütüphanesi’ndedir. İkinci nüsha iseÇorum Hasan Paşa İl Halk Kütüphanesi’ndedir.Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi’ndeki nüsha diğer nüshaya göre dil ve imla yönünden daha sağlamdır. Eser, döneminin dil özelliklerini yansıtmaktadır.Eserdeki ünlü ve ünsüzlerin imlasında düzensizlikler vardır. İmladaki bu düzensizlikler, eserin yazıldığı dönem olan Klasik Osmanlı Türkçesi Döneminde güçlü bir imla sisteminin olmadığını göstermektedir.

Keywords: