Türkçenin ünlü uyumu ile ilgili gelişim sürecini anlatan kaynaklara bakıldığında 17. yüzyıl karanlık bir dönem olarak görülmektedir. Arap harfli alfabenin Türkçenin seslerini ifade etmedeki yetersizliğinden dolayı genellikle yabancı araştırmacıların yazmış olduğu transkripsiyon metinleri üzerinde araştırmalar yapılmıştır. Bu transkripsiyon metinleri kendi içlerinde bazı problemleri barındırmalarına rağmen Türkçe’nin tarihi için çok değerli kaynaklardır. Bu çalışmada 17. yüzyıl ünlü uyumları Hikayat adlı eser örneği üzerinde incelenerek dönemin özellikleriyle karşılaştırılmıştır. Öncelikle metinde hangi eklerin ünlü uyumunu bozduğu tespit edilmiştir. Uyuma aykırılıkların ne ölçüde olduğu belirtilip bu aykırılıklar sözcük kök ve gövdelerindeki aykırılıklar ve eklerde aykırılıklar olmak üzere ayrı başlıklar altında incelenmiştir. Bunun dışında büyük ünlü uyumunun tam olarak olup olmadığına bakılmıştır. Ayrıca 17. Yüzyılın en önemli ses olaylarından olan dudak uyumunun Hikayat metninde nasıl görüldüğü tespit edilmiştir. Uyuma aykırılıkların ne ölçüde olduğu belirlenmiştir. Düzleşme konusunda kurallı bir kullanımın olup olmadığı ortaya konulmuştur. 17. yüzyıl Orta Osmanlıca dönemi bir geçiş dönemi olarak değerlendirilir. Eserde ünlü uyumlarında tam bir geçiş dönemi özelliklerinin görülüp görülmediği belirlenmiştir. Eklerin genel olarak nasıl kullanıldıkları belirlenmiştir. Ayrıca Azerbaycan sahasında yazılan bu eserle ünlü uyumu üzerinde Azerbaycan Türkçesinin etkilerini yansıtan ek kullanımları belirlenmeye çalışılarak Azerbaycan Türkçesiyle Türkiye Türkçesi arasındaki dil özelliklerinin farkları ortaya konulmuştur. Bu makale üzerinde çok sınırlı araştırmaların bulunduğu 17. yüzyıl Türkçesinin aydınlatılmasına katkı sağlayacaktır.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|