Özet:

ÖZET Mirze Elekber Sabir 20. yüzyıl Azerbaycan edebiyatının realist yazarlarından biridir. Önceleri klasik şiir geleneğine uyan şiirler yazmış, Aruz veznini kullanmıştır. Daha sonra ülkede oluşan sosyal ve siyasi gelişmelere bağlı olarak, sosyal konulu şiirler yazmaya başlamıştır. 1906 yılında Celil Memmedguluzade’nin çıkardığı “Molla Nasreddin” dergisinde yazdığı şiirlerde mizah ön plandadır. Yazılarını “Hop hop” takma adıyla yazmıştır. Mizahi yolla dile getirdiği bu şiirler ona büyük ün kazandırmıştır. Sabir, yaşadığı dönemin zorunluluğundan dolayı çok sayıda Farsça kelime kullanmıştır. Özellikle de gazellerinde. Ancak satirik şiirlerini halkın anlayabileceği bir dilde yazmıştır. Bu şiirlerde Farsça kelimeler sayıca azalmaktadır. Etrafına eleştirel bir gözle bakan şair, şiirlerinde istibdat yönetimini, kadın ve çocuk haklarını, dil ve eğitim konusunu, işçi ve köylü haklarını, kısacası toplumda eksik gördüğü her şeyi eleştirmiştir. Sabir’in çeşitli dergilerde yazdığı şiirlerini arkadaşı Abbas Sehhet “Hophopname” adlı şiir kitabında toplamıştır. “Hophopname” dönemi itibariyle Arap harfleriyle yazılmıştır. Ancak bu kitabın Kril harflerine ve Latin harflerine aktarılmış baskıları da mevcuttur. Bu çalışmada Mirze Elekber Sabir’in “Hophopname” adlı şiir kitabı üzerinde durulmuş, Abbas Zamanov’un hazırlamış olduğu Arap harfleriyle yayınlanmış olan baskısı kullanılmıştır. “Hophopname”den alıntılanan şiirlerde Azerbaycan Türkçesiyle yazan şairin diline ve üslubuna dokunulmamıştır. Yazarın hayatı, edebi faaliyeti hakkında bilgi verilmiştir. Çeşitli konularda yazdığı satirik şiirleri içerik yönünden ele alınmış ve incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: