Özet:

Bu çalışanın amacı ortaokul öğrencilerinin araştırma-sorgulamaya  yönelik tutumlarını belirlemek için araştırma sorgulamaya yönelik tutum ölçeğini (ASYTÖ) geliştirmek şeklinde belirlenmiştir. ASYTÖ’nin öncelikle 23 maddelik deneme formu oluşturulmuştur. Bu ölçeğe ilişkin veriler Amasya Taşova’da farklı iki ortaokulda 5., 6., 7. ve 8. Sınıfta öğrenim gören toplam 233 öğrenciye uygulanmıştır. Toplanan verilerle ölçeğin geçerliğini araştırmak için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, madde-faktör toplam korelasyonu, düzeltilmiş korelasyonu ve madde ayırt edicilikleri araştırılmıştır. Ölçek güvenilirliği ise iç tutarlılık ve kararlılık analizleri kullanılarak araştırılmıştır.  Ölçeğin faktör analizi ve ayırt edicilik özellikleri bulunarak geçerliği incelenmiştir. Açımlayıcı faktör analizlerine göre ölçeğin üç faktörden oluştuğu görülmektedir. Ölçeğin yapı geçerliği için ise faktörlerdeki maddelerin faktör yükleri, öz değerleri ve açıklanan varyansları incelenmiş, böylece yapı geçerliği olduğu tespit edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi yapıldıktan sonra doğrulayıcı faktör analizi de uygulanmıştır.13 madde ve 3 faktör olan ölçeğin faktör yapısının kabul edilebilir uyum gösterdiği ve doğrulandığı gözlemlenmiştir. Ölçek kapsamında bulunan maddelerin bulundukları her bir faktör için ölçmesi gereken özelliği ölçüp ölçmediğini belirlemek amacıyla madde faktör korelasyonları hesap edilmiştir. Bu durumda hem ölçekteki maddelerin hem de genel olarak ölçeğin yüksek bir ayırt ediciliğe sahip olduğu belirtilebilir. Ölçeğin faktörlere göre ve bütün olarak güvenirliği; Cronbach Alpha güvenirlik katsayısı, iki eş yarı arasındaki korelasyon değeri, Sperman-Brown formülü ve Guttmannsplit-half güvenirlik formülleri uygulanarak hesap edilmiştir. ASYTÖ’ndeki maddelerin zamanla değişmediğini tespit etmek için altı hafta ara verilerek toplanan verilerle test-tekrar test yöntemi yapılmıştır. Böylece ölçekte bulunan  13 maddenin ve 3 faktörün  zamanla değişmediği, kararlı ölçümler yapabildiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: