Özet:

Amaç: Bu çalışmanın amacı, ortaokul ve lise öğrencilerinin beden kütle indeksi ile günlük adım sayısı değerlerinin yaşa ve cinsiyete göre karşılaştırılmasıdır. Materyal ve Yöntem: Çalışmaya, 682 ortaokul öğrencisi ve 1169 lise öğrenci olmak üzere toplam 1851 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Öğrencilerin pedometre aracılığıyla günlük adım sayıları ölçülerek fiziksel aktivite düzeyi belirlenmiştir. Beden kompozisyonunu bulmak için, boy ve ağırlık ölçümlerinden yararlanarak, beden kütle indeksi (kg/m2) hesaplanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (18.0) programına kaydedilmiştir. Beden kompozisyonu ve günlük adım sayısında cinsiyetler arasındaki farkları bulmak için Bağımsız Örneklem t testi, yaşlar arasında farklılıkların tespitinde Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), farkın hangi gruptan kaynaklandığını bulmak için ise Tukey HSD testi uygulanmıştır. Günlük adım sayısı ve beden kütle indeksi standartlarının değerlendirilmesi için frekans ve yüzde değerleri hesaplanmış, cinsiyete göre farklarını bulmak için ise Ki-kare analizi yapılmıştır. Anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edilmiştir. Bulgular: İstatiksel analiz sonucunda; ortaokul öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeyinde, lise öğrencilerinin hem beden kompozisyonu hem de fiziksel aktivite düzeylerinde cinsiyete göre istatiksel olarak anlamlı farka rastlanılmıştır (p<0,05). Hem kız hem de erkek öğrencilerin beden kompozisyonu değerleri yaş ile birlikte artma, fiziksel aktivite düzeyi ise yaşla birlikte azalma eğilimi göstermektedir. Günlük adım sayısı standartları cinsiyete göre karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (X2=23,999 p=0,000). Kız öğrencilerin %65,91’inin (n=698), erkek öğrencilerin %49,87’sinin (n=395) günlük adım sayılarının normal değerlerin altında olduğu görülmüştür. Beden kütle indeksi standartlarını cinsiyete göre karşılaştırıldığında istatiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur (X2=15,702, p=0,000). Kız öğrencilerin %16,90’ının (n=179), erkek öğrencilerin ise %18,81’inin (n=149) hafif şişman; kız öğrencilerin %2,92’sinin (n=31), erkek öğrencilerin ise %6,81’inin (n=54) şişman olduğu görülmüştür. Sonuçlar: fiziksel aktivite ve beslenme alışkanlıkları konusunda, çocukların erken yaşlarda bilinçlendirilmesi ve olumlu alışkanlık kazanmalarının ileriki yaşlarda ortaya çıkabilecek obezite sorununu engelleme de önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.    

Anahtar Kelimeler: