Abstract:

Dünya üzerindeki devletler İkinci Dünya Savaşına kadar güvenliklerini neredeyse tek bir devlet olarak veya bölgesel anlaşmalar ile sağlamakta idiler. Ancak özellikle İkinci Dünya Savaşı bitiminde, dünya üzerinde küresel istekleri artan devletler diğer birçok ülkenin güvenlik politikalarını da doğrudan etkileyerek değişen dünyanın güvenlik anlayışına yön vermişlerdir. Bu değerler içerisinde “Güvenlik Politikaları Üzerine Bir Değerlendirme: Türkiye ve İran” çalışmanın ana konusunu oluşturmaktadır.                 Çalışmanın amacı, Soğuk Savaş sonrasında Türkiye ve İran’ın oluşturduğu güvenlik politikalarını ortaya koymak ve birbirleriyle olan benzer ve farklı yönlerini incelemektir. Türkiye’nin güvenliği denildiği zaman, ülkenin devleti ve milleti ile var olan bölünmez bütünlüğü ve bu bütünlüğün yaşamsal devamlılığının anlaşılması gerekmektedir. Türkiye, Devlet düzeni ve bu devlete bağlı olarak yaşayan büyük nüfusun meydana getirdiği ulusu ile varlık göstermektedir. Her devletin güvenliğe ihtiyacı olduğu gibi Türkiye’nin de güvenliğe ihtiyacı vardır. Özellikle Soğuk Savaş’ın sona ermesiyle yaşanan jeopolitik değişimler Türkiye’yi çok hassas bir konuma itmiştir. İran ise güvenlik konusunda kendini sürekli olarak savunma güvenliğini artırma arayışı içinde bulmuştur.                 Bu araştırmada güvenlik politikası konularındaki karşılaştırmalı analiz üzerinde durulmuş ve her iki ülkenin iç ve dış güvenlik sorunlarındaki tedbirleri ortaya konularak, betimsel ve açıklayıcı yöntem kullanılmıştır. İran’ın milli güvenlik anlayışı anavatanın varlığının korunması yanında dini, etnik etki sahalarını da kapsamakta ve özellikle milli çıkarlarını genişletmek üzerinedir. Komşu iki ülkenin de güvenlik politikalarının coğrafi bütünlük, jeopolitik ve teknolojik olarak ele alınması gerekli ve önemlidir. Her iki ülke de geçmişinde önemli bir tarih sürecini barındıran, ilişkileri geçmişten gelen ve günümüzde de küresel güvenliğin sağlanmasında iki önemli güç olarak görülmelidir.

Keywords: