Özet:

Araştırma, çocuk evi ve ailesi yanında kalan ergenlerin ihtiyaç doyum düzeylerinin incelenmesi, ihtiyaç doyum düzeyleri üzerinde cinsiyet, yaş, kardeş sayısı, doğum sırası, anne ve baba öğrenim durumunun farklılık yaratıp yaratmadığının belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini Erzincan, Erzurum ve Sivas’ta bulunan otuz iki çocuk evinde kalan 14-18 yaş grubundaki ergenlerin tamamı ile karşılaştırma grubu olarak aynı illerde bulunan sosyo-ekonomik ve kültürel yapı yönünden çocuk evinde kalan çocuklarla benzerlik gösterdiği düşünülen ergenlerin devam ettiği aynı illerdeki liseler arasından tesadüfi olarak seçilen üç liseye devam eden aynı yaş grubundaki ergenler oluşturmuştur. Araştırmaya 85 çocuk evinde kalan, 115 ailesi yanında kalan olmak üzere toplam 200 ergen dahil edilmiştir. Araştırmaya dahil edilen ergenler ve ailelerine ilişkin bilgileri elde etmek amacıyla araştırmacılar tarafından geliştirilen genel bilgi formu ile ihtiyaç doyum düzeylerini belirlemek amacıyla Deci ve Ryan (1991) tarafından geliştirilen, Cihangir-Çankaya ve Bacanlı (2003) tarafından uyarlama çalışması yapılan İhtiyaç Doyumu Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda; çocuk evi ve ailesi yanında kalan ergenlerin ihtiyaç doyum düzeyi puanları üzerinde çocukların kaldığı yer ile cinsiyet, yaş, doğum sırası, kardeş sayısı, anne öğrenim durumu interaksiyonunun anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenirken; kaldığı yer, kardeş sayısı ve baba öğrenim durumunun anlamlı farklılık gösterdiği saptanmıştır. Ayrıca çocuk evi ve ailesi yanında kalan ergenlerin ihtiyaç doyum düzeyi puanları arasındaki ilişkinin anlamlı olduğu saptanmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda, ailelerin çocuklarını yetiştirmede cinsiyetlerini göz önünde bulundurmaları, ailelerin çocuklarının kardeşleriyle ilişkilerini geliştirmeleri ve çocuk evlerinin ergenlere önleyici, uyum sağlayıcı, yönlendirici ve geliştirici gibi değişik rehberlik hizmetleri sunarak gelişimlerine destek sunacak şekilde yapılandırılmaları gerektiği konusunda önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: