Abstract:

Bu araştırma, Sosyal Bilgiler ders kitaplarının görsel tasarım ilkeleri açısından değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın modeli betimsel bir surveydir. Doküman incelemesine dayalı nitel ver1i toplama yöntemi kullanılmıştır. Çalışma evrenini Milli Eğitim Bakanlığı’nca onaylanan ilköğretim altıncı sınıf Soysal Bilgiler ders kitapları oluşturmaktadır. Veriler, ders kitaplarınınbüyük ünitesi olan “İpek Yolunda Türkler” ünitesi değerlendirilerek elde edilmiştir. Araştırmanın verilerini toplamak amacıyla alt amaçlara uygun olarak rubrik geliştirilmiştir. Veriler, rubriklerde yer alan ölçütlere göre analiz edilmiş ve kitap içerisinden seçilen somut örneklerle desteklenmiştir. Bu veriler, metnin içeriğini destekleyici görsel öğelerin kullanılması, görsel öğelerle metnin içeriğinin tutarlı olması, görsel öğelerin sayfa içerisine etkili biçimde yerleştirilmesi, görsel öğelerin teknik özellikler yönünden etkili kullanılması ve görsel öğeler öğrenciyi düşündürmesi açısından analiz edilerek yorumlanmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, ders kitaplarında, resim, fotoğraf ve harita tüm ders kitaplarında, tablo ve kronolojik sıralamalar kullanılmış, ancak şema, grafik, kavram haritası, bulmaca, kavramsal karikatür vb. görse öğeler kullanılmamıştır. Ders kitaplarında kullanılan görsel öğelerin mesaj tasarım ilkeleri açısından etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.

Keywords: