Özet:

Abstracten Demokrasi, yönetimsel yapılar, denetim biçimleri ve haklar üzerine üretilmiş hakim yazın (Bal, 2002; Barber, 1995; Benhabib, 1999; Dunshire, 1993; Etzioni, 1994; Healey, 1997; Kooiman, 1993; Kuçuradi, 1998; Martin, 1993; Sartori, 2014), üzerinden yıllar geçmesine rağmen etkinliğini korumaktadır. Kentleşme olgusuyla geç tanışmış ülkelerde bu kuramların ve pratiklerin yakalanmasında gecikmeler yaşandığı göze çarpmaktadır. Bahsedilen yazında öne çıkan olgular; katılım, yönetişim, aktörün aktif rolü vb. şeklinde sıralanabilir. Bu olgular, kimi 20. yüzyılın ortalarına varan bir geçmişe sahip olmak üzere, kurumsal yapıda ve gündelik yaşamda farklı düzeylerde yansımasını bulabilmektedir. Özellikle sosyal ve ekonomik göstergeler açısından öne çıkan coğrafyalarda bu olguların görece içselleştiği söylenebilmekle birlikte, bizim ülkemiz gibi gelişmekte olan ülkelerdeki seyirleri daha yavaş gerçekleşmektedir. Bu çalışmada, adı geçen üst çerçeveler üzerinden kent ve bölge planlama alanının gereksinimleri tartışmaya açılmaktadır. Sosyo-mekansal anlamda geleceğe dönük öngörülerde bulunan bu meslek alanı, bugün diğer pek çok meslek alanı gibi kendisini yenileme gereği ile karşı karşıyadır. Bu durum, bugün ortaya çıkmamış, özellikle 1990’larla birlikte artan biçimde kendisini hissettirmekte olan bir olgudur. Toplumların güncel eğilim ve ihtiyaçları ile geleneksel yapı ve edimler arasındaki gerilim, planlama alanında da yeni arayışları getirmektedir. Planlama süreci, plancının tutumu ve nihayetinde eğitimi meseleleri, planlama alanındaki bu arayışın temel parçaları olarak karşımızda durmaktadır. Bu bağlamda çalışmanın temel amacı, planlama alanında ortaya çıkan güncel gereksinimlere uygun bir eğitim biçimine yönelik kuramsal bir tartışma sunmaktır. Tasarımla ilgili tüm meslek alanlarında eğitim yöntemleriyle ilgili gereksinmelerin, denetim biçimlerinde bizi katılıma yönlendiren pratiklerden ayrı tutulamadığı ortaya çıkmaktadır. Denetim biçimi, yöneti(şi)m, katılım ve planlamaya dair kuramsal tartışmalar ile planlama eğitimi arasındaki bağın irdelendiği çalışmanın, günümüz eğitim pratiklerinde üzerinde durulması gereken noktaları açığa çıkararak literatüre katkı sunması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler: