Özet:

Coğrafya bir toplum bilimidir. Toplumda yaşayan bireylerin yaşadığı ortamı bilmesi gerekmektedir. Yaşadığı coğrafyayı bilmeyen bir birey bazı değerlerin farkında değil demektir. Sosyologlar ve psikologlar insanın taşıdığı özellikleri, içinde bulunduğu ortamdan dışarıya yorumlayamazlar. Yani toplum ve insan yaşadığı çevreye göre şekillenir. Coğrafya disiplini insanlarda birtakım kimlikler oluşturur. Kimliklerin oluşturulması için öncelikle bireyin kültürünü, yaşadığı toplumu, ülkeyi, bunları oluşturan nedenleri fiziki beşeri unsurlarıyla tanımasına coğrafya eğitimi katkı sağlar. Coğrafyasını öğrenen insanda bir vatandaşlık bilinci olur. İnsan yaşadığı topluma ve çevreye karşı kendini sorumlu hisseder. Coğrafya eğitimi günümüzde bu açıdan ülkemizde etkili bir eğitim sunamamaktadır. Coğrafya da bilimlerin genelinde olduğu gibi toplumda yeni gelişen veya meydana gelen olaylarla yakından ilgilenir. Nüfusun artması, bir ülkenin kalkınması, savaşların asıl sebebi gibi, içinde yaşadığımız dünyayı anlama ve olayların meydana gelmesindeki asıl nedenleri belirleyebilme özelliğine sahiptir. Coğrafyanın konularıyla günlük hayatta çok karşılaştığımız için çağdaş dünyayı da anlamamızda ve yorumlamamızda yardımcı olur. Bu araştırmayla, Türkiye’de coğrafya öğretmen adaylarının coğrafya eğitimi ve toplumla ilgili düşüncelerinin nelerden oluştuğunu anlamanın önemli bir katkı sağlayacağı ortadadır. Bu nedenle, çalışmanın amacı coğrafya öğretmen adaylarının, coğrafya eğitimi ve topluma ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu araştırmada öğretmen adaylarının görüşleri incelenerek nitel verilere dayalı bir çalışma yapılmıştır. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Orta Öğretim Sosyal Alanlar Coğrafya Eğitimi anabilim dalı tezsiz yüksek lisansında öğrenim gören, toplam 35 öğrenci araştırmanın çalışma grubunu oluşturmaktadır. Bu çalışmada veriler, öğretmen adaylarının coğrafya eğitimi ve toplumla ilgili görüşlerini öğrenmek amacıyla, bireysel ve bir haftalık arayla aynı bireylerle tekrarlanan üst üste üç görüşme yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda, coğrafya eğitiminin insanları toplumsallaştırır, toplumun yapısını, kültürel özelliklerini inceler ve toplumun görgü kurallarına saygı duymayı, onunla birlikte yaşamayı öğretir. Toplumlar, yaşanan yerin coğrafyanın belirleyici karakteristik özelliklerini yansıtırlar. Coğrafi özellikler biz fark etmesek de hayatımızı yönlendirir. Ülkemizde coğrafya eğitiminin gerektiği biçimde sunulmaması sanki coğrafyanın bunlar değil de çok bambaşka şeyler olduğu izlenimini vermekte olduğu ortaya çıkarılmıştır

Anahtar Kelimeler: