Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
40
İndirme
4
İslam Kalkınma Bankası’nın 1975 yılında kurulması ile dünyada katılım bankacılığı sektörünün varlığı adına güçlü bir temel atılmış ve birçok ülkede katılım bankalarının kuruluş süreci başlamıştır. Son yıllarda katılım bankalarının gelişim trendinin başarılı tablolar çizmesi ve gelecek yıllarda sektörü domine edecek bir büyüklüğe kavuşma ihtimali geleneksel (Konvansiyonel) bankacılık alanında faaliyet gösteren birçok bankanın da bu alana yönelmesine ve ilgi duymasına neden olmuştur. Bu kapsamda katılım bankacılığı pazarından pay almak isteyen geleneksel bankalar, sektöre giriş yapmak amacıyla alternatif uygulamaları hayata geçirmişlerdir. Bu uygulamalar arasında en yaygın olanı ise geleneksel bir bankanın İslami pencere açması modelidir. Dünya’da 2020 yılı itibarıyla 526 katılım bankası bulunmakta olup, bu bankalar içeresinde yer alan 219 bankanın katılım bankacılığı penceresi dâhilinde hizmet vermesi modelin dünya genelinde de yaygın bir şekilde uygulandığının göstergesi niteliğindedir. Pencere Sistemi’nin uygulanmasına yönelik İslam bilginleri arasında görüş birliğinin olmaması sistemin kabulü noktasında en önemli sorun olarak görülmektedir. Bu doğrultuda bir kısım İslam bilgini, pencere sisteminin geleneksel bankaların sermayesiyle kurulması ve İslami finansın gelişmesine herhangi bir katkı sağlayamayacağı gibi sebepleri gerekçe göstererek konu uygulama hakkında olumlu görüş belirtmemişlerdir. İslam bilginlerinin bir kısmı ise, pür bir geleneksel banka ile çalışmaktansa pencere sistemi dâhilinde hizmet gösteren banka ile çalışmanın daha makbul olacağını ve pencere sistemine dâhil olan geleneksel bankaların faizli yapısından arındırılarak tam teşekküllü bir katılım bankasına dönüşmesi ihtimalinden dolayı, konu uygulama hakkında olumlu görüş belirtmişlerdir. İslam bilginlerinin pencere sistemi yönelik temelde iki farklı görüşe sahip olmaları İslami finans piyasalarına yansımıştır. Bu doğrultuda bazı ülkelerde geleneksel bankaların pencere sistemi aracılığıyla İslami finans piyasalarının bir aktörü konumuna gelmesi hususunda bir beis görülmez iken, bazı ülkelerde ise konu sistemin uygulanmasına izin vermemiştir. Müslüman nüfusun yoğun olduğu ülkeler arasında pencere sistemini aktif bir şekilde kullanan ülkelerin başında; Suudi Arabistan, Bahreyn, Pakistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Endonezya ve Bangladeş gelmektedir. Bu ülkeler (Pakistan hariç) ayrıca küresel ölçekte İslami bankacılık varlıkları açısından en yüksek değere sahip ilk on ülke içeresinde de yer almaktadır. İslami bankacılık varlıkları açısından en yüksek değere sahip ilk on ülke içeresinde yer alan fakat pencere sistemine dâhil olmayan veya konu uygulamadan vazgeçen ülkeler ise; İran, Kuveyt, Katar ve Türkiye’dir. Türkiye’nin kalıcı anlamda İslami finans kültürü ile tanışması 1985 yılında gerçekleşmiştir. Başlangıçta özel finans kurumu adı altında faaliyet gösteren katılım bankaları 2005 yılında bankacılık kanununda yapılan değişiklik sonucunda banka unvanını almışlardır. Türkiye’de katılım bankaları 36 yıllık bir geçmişe sahip olmasına rağmen, hem ulusal bankacılık sektöründeki payı hem de uluslararası İslami finans piyasalarından aldığı pay nispi olarak düşük seviyelerde seyretmektedir. Türkiye’de katılım bankacılığı sektörünün bankacılık sektörü içeresindeki payının artırılamaması, katılım bankacılığı sektörü ve paydaşları için çözülmesi gereken bir sorun olarak görülmektedir. Bu durum karşısında bir taraftan sektördeki aktörler alternatif ürün ve hizmetler sunarak konu sorundan arınmaya çalışırken, diğer taraftan kamu otoritesi ise 20 Eylül 2018 tarihinde yayınladığı “Orta Vadeli Program (2019-2021)” kapsamında katılım bankacılığının yaygınlaştırılması amacıyla yeni iş modeli/pencere sisteminin uygulanmasına yönelik düzenlemeler yapılacağını beyan etmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı; Türkiye’deki geleneksel bankaların, katılım (İslami) bankacılığı pencere sistemi dâhilinde faaliyet göstermelerine izin verilmesi durumunda, ortaya çıkacak olası etkilerin çözümlenmesini sağlamaktadır. Konu uygulamaya yönelik alan yazını incelendiğinde, dünyada çok sayıda çalışma yapılmasına rağmen Türkiye’de konu uygulama üzerine kapsamlı bir çalışmaya rastlanılmamıştır. Çalışma kapsamında nitel (Kalitatif) araştırma tekniklerinden doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda pencere uygulamasının katılım bankacılığı sektörü üzerine olası etkilerinin çok boyutlu olduğu kanaatine ulaşılmıştır. Bu doğrultuda olası etkilerin analiz edilebilmesi için sisteminin güçlü yönleri, zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri belirlenmeye çalışılmıştır.
With the establishment of the Islamic Development Bank in 1975, a strong foundation was placed on behalf of the existence of the participating banking sector in the world and the establishment of participating banks in many countries began. In recent years, the success of the development trend of participating banks and the possibility of gaining a size that will dominate the sector in the coming years have led many banks that operate in the traditional (conventional) banking sector to focus and feel interest in this area. In this context, traditional banks who want to take part in the participating banking market have implemented alternative practices in order to enter the sector. The most common among these practices is the model that a traditional bank opens the Islamic window. As of 2020, there are 526 participating banks in the world, and 219 banks within these banks provide services within the participating banking window is an indicator of the model that is widely applied worldwide. The absence of an agreement between the Islamic scientists on the implementation of the window system is seen as the most important problem at the acceptance point of the system. In this regard, some of them have not expressed a positive view on the application of the subject by justifying reasons such as the establishment of the window system with the capital of traditional banks and the development of the Islamic finance will not be able to make any contribution. Some of the Islamic scientists have said that working with a pure traditional bank would be more acceptable than working with a bank that serves within the window system, and the possibility that the traditional banks that are included in the window system will be cleansed from the interest structure and transformed into a full-fledged participation bank, they have expressed a positive view on the subject’s implementation. The fact that Islamic scientists have two different views on the window system has reflected the Islamic financial markets. In this regard, in some countries, there is no doubt that traditional banks will become an actor in the Islamic financial markets through the window system, while in some countries it has not allowed the system to be implemented. Among the countries where the Muslim population is intense, the top of the countries that actively use the window system are Saudi Arabia, Bahrain, Pakistan, the United Arab Emirates, Indonesia and Bangladesh. These countries (except Pakistan) are also among the top ten countries with the highest value in terms of Islamic banking assets globally. The top ten countries with the highest value in terms of Islamic banking assets are Iran, Kuwait, Qatar and Turkey. Turkey’s permanent encounter with Islamic financial culture took place in 1985. Initially operating under the name of private financial institutions, participating banks received the bank title as a result of the amendment to the banking law in 2005. Although the participating banks in Turkey have a 36-year history, the share in the national banking sector and the share it receives from the international Islamic financial markets looks at relatively low levels. In Turkey, the failure to increase the share of the participating banking sector within the banking sector is seen as a problem that needs to be solved for the participating banking sector and its stakeholders. In the face of this situation, on the one hand, the players in the sector are trying to get rid of the issue by offering alternative products and services, while on the other hand, the public authority has declared that regulations will be made for the implementation of the new business model/window system in order to spread the participation banking in the framework of the "Middle-term Program (2019-2021)" published on 20 September 2018. The main objective of the work in this direction is to ensure the resolution of the potential effects that will arise if traditional banks in Turkey are allowed to operate within the participation (Islamic) banking window system. When the subject-oriented field text was studied, though a lot of work was done in the world, a comprehensive study on the subject-oriented application was not found in Turkey. In the framework of the study, the quality (quality) research techniques were used for document examination. The research has found that the possible effects of the window application on the participation banking sector are multi-dimensional. To analyze the potential effects in this direction, we have been trying to identify the strengths, weaknesses, opportunities and threats of the system.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
