Görüntüleme
12
Klasik Türk edebiyatında bir gazelin farklı iki şaire, hatta bazen daha fazla kişiye atfedilmesi istisnai bir durum değildir. Nazire geleneği içerisinde pek çok şairin öykünerek ortaya koyduğu ürünler kolaylıkla öykünülen şaire mal edilebilir. Bu durumun tersi de mümkündür. Aynı şiirin farklı şairlere atfedilmesi daha çok gazel tarzındaki manzumelerde rastlanılan bir sorun olmakla birlikte başka nazım biçimlerinde yazılan manzumelerde de benzer durumlarla karşılaşılır. İşte bu makalede hem Nedîm Dîvânı’nda hem de Rahmî Dîvânı’nda bulunan aynı tarih manzumesinin hangi şaire ait olduğu üzerinde durulacaktır. Söz konusu edilen şiir, 18. yüzyılın bürokrat şairlerinden İzzet Ali Paşa’nın defterdarlık makamına atanması vesilesiyle yazılmış bir tarih manzumesidir. Bilindiği üzere İzzet Ali Paşa’nın defterdarlığa tayini ve vezirlik rütbesine yükseltilmesi vesilesiyle döneminin şairleri onun için kaside ve kıta yazmış, pek çok tarih düşürmüşlerdir. Defterdarlık makamına atanmasını bir manzumeyle tebrik edenler arasında yakın dostu Nedîm de vardır. Nedîm Dîvânı’nda bu vesileyle söylenmiş iki tarih manzumesi bulunmaktadır. Bunlardan biri Nedîm Dîvânı’nın eski ve yeni harfli baskılarında ve yazma nüshalarının neredeyse tamamında yer alır. Diğeri ise Nedîm Dîvânı’nın Kahire ve İstanbul baskılarında bulunmamakla birlikte Halil Nihad neşrinde ve yeni harfli baskılarında mevcuttur. İkinci şiir, Nedîm Dîvânı’nın sadece muahhar (geç dönem) birkaç nüshasında bulunmaktadır. Aynı tarih manzumesi Kırımlı Rahmî’nin Dîvân’ının yazma nüshalarında da yer almaktadır. Bu makalede hem Nedîm Dîvânı’nda hem de Rahmî Dîvânı’nda bulunan “Utârid-menkabet Bircîs-fıtnat Bû Alî-tıynet / Cenâb-ı Mîr İzzet ya‘ni mektûbî-i bü'l-himmet” beytiyle başlayan manzumenin şairin Rahmî olduğu kanısına varılmıştır.
In classical Turkish literature, it is not an exceptional situation for a ghazal to be attributed to two different poets, and sometimes even more. The works produced by imitation of many poets within the nazire tradition can easily be attributed to the emulated poet. The opposite of this situation is also possible. Although attribution of the same poem of different poets is aproblem mostly encountered in ghazal style poems, similar situations are also encountered in poems written in other verse styles. In this article, we will focus on which poet the same historical poem in both Nedim’s Divan and Rahmi’s Divan belongs to. The poem in question is a historical poem written on the occasion of the appointment of Izzet Ali Pasha, on of the bureaucrat poets of the 18th century, to the office of treasurer. As it konwn, on the occasion of Izzet Ali Pasha’s appointment as treasurer an his elevation to the rank of vizier, the poets of this time write odes and stanzas for him and wrote many historical poems. His close friend Nedim was among those who congratulated him with a poem on his appointment to the position of treasurer. There are to historical poems written on this occasion in Nedim’s Divan. One of these is included in the old and new lettered editions and in almost all of the manuscripts copies of Nedim’s Divan. The other one is not found in the Cairo and Istanbul editions of Nedim’s Divan, but it is available in the Halil Nihad publication and in the new lettered editions. The second poem is found only in a few late copies of Nedim’s Divan. The same historical poem is also included in the manuscript copies of Crimean Rahmi’s Divan. In this article, it has been concluded that the poet of the poem starting with the couplet “Utârid-menkabet Bircîs-fıtnat Bû Alî-tıynet / Cenâb-ı Mîr İzzet ya‘ni mektûbî-i bü'l-himmet” in the both Nedim’s Divan and Rahmi’s Divan is Rahmi.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
