Görüntüleme
32
İndirme
8
Dinin esaslarının bize ulaşmasında Hz. Peygamber’den (s.a.v) sonra en büyük katkı sahâbeye aittir. Hz. Peygamber’e (s.a.v) en zor zamanlarda iman etmiş ve O’nunla beraber olmuş bu güzide neslin dinî hükümlerdeki fonksiyonu tabiî olarak büyük önem teşkil etmektedir. Söz konusu merkezî konumları sayesinde sahâbe, tarihsel süreçte Müslümanlar nezdinde haklı bir saygınlık kazanmış ve İslâmî ilimlerin tamamında kendilerine özel bir değer atfedilmiştir. Fukahâ nezdinde de sahâbenin amelleri özel bir değerlendirmeye tabi tutulmuş, görüşleri sahâbî kavli adıyla hüccet olarak görülmüş ve belirli şartlarla deliller hiyerarşisinde yerini almıştır. Fıkhın ikinci kaynağı olan hadislerin nakledilmesinde sahâbe kuşağının cerh ve ta’dîl uygulanmadan rivayetlerinin kabul edilmesi onların hukukî otoriter kişiliklerine verilen değerin başka bir örneğidir. Onlara verilen değerin bir göstergesi de onların amellerinin sünnet olarak kabul edilmesi görüşünün ortaya çıkmasıdır. Bu görüşün oluşmasında Hz. Peygamber’den (s.a.v) farklı bir şey yapamayacakları ön kabulü bulunmaktadır. Sünnet kavramı tarihsel süreç içerisinde kutsal bir hüviyet kazanmış, Hz. Peygamber’den (s.a.v) sahîh bir nakille gelen her türlü söz ve davranış için kullanılmıştır. Sahâbeye verilen hukuki değerin bir sonucu olarak bazı fakihler, sahâbenin amelini de sünnetin kapsamında değerlendirmişlerdir. Tabiûn döneminden itibaren sahâbe ameli, sünnet kategorisinde değerlendirilmeye başlanmış ve bu anlayış Hanefî, Mâlikî ve Hanbelî mezheplerinin kuruluş döneminde yaygınlaşmıştır. İmam Şâfiî’nin sünnet lafzının sadece Hz. Peygamber’e (s.a.v) has kullanılması gerektiği yönündeki görüşü ile birlikte ibre de bu yönde gelişmiş, sonraki dönemlerde sahâbe amelinin sünnet çerçevesinde değerlendirilmesi unutulmaya başlanmıştır. Birkaç asır sonra ise özellikle Mâlikî usûlcüler, sünnetin iki anlamda da kullanılabileceğine dair görüş beyan etmişlerdir. Bazı hukukçular sahâbe amelinin sünnetle ilişkisine açıktan değinip konu ile ilgili görüşlerini beyan etmişlerdir. Ancak diğerlerinde açık bir görüş beyanı bulunmamaktadır. Onların görüşleri sahâbe kavli, hadislerin rivayetlerine verilen isimler ve başka meselelerde ortaya çıkmıştır. Sünnetin kapsamı ile ilgili söz konusu iki görüş sahiplerinin de kendi görüşlerini desteklemek için getirmiş oldukları bazı delilleri vardır. Bu delillerin bir kısmı makalede zikredilmiştir. Geç dönemde ise sünnet, tamamen gidilen yol anlamında kullanılmaya başlanmış ve daha geniş bir içeriğe bürünmüştür. Ancak olumlu anlamı devam etmiş olumsuz yolları ifade etmek için bidat sözcüğü kullanılmaya başlanmıştır. Sünnet gibi İslâm’ın temel kavramlarının incelenmesi önemlidir. Bu incelemelerin de önce lafız manalarından başlanması kavramın genel mahiyetini daha doğru bir şekilde açıklayacaktır. Lafız manaları konusunda görüşler ışığında lafzın manası daha iyi öğrenilecektir. Bu sebeple çalışmamızda her ne kadar lafız açıklanıyor ise de lafzın anlamına yönelik görüşler ve bu görüşlerin tarihsel süreci ön planda tutulmuştur. Konunun anlaşılabilmesi için ilk önce kavramlar açıklanmış, kavramların açıklanmasından sonra konu ile ilgili olan bazı terimler ilgileri oranında izah edilmiştir. Ardından esas konumuz olan sahâbe amelinin sünnet ile ilişkisine geçilmiştir. Ancak sünnetin dar anlamıyla çerçevesi genel olarak bilindiği için geniş anlamıyla sünnet görüşünün anlaşılması gaye edilmiştir. Bu çalışmayla çok önemli bir kavramın İslâm tarihinde önemli bir yeri olan kuşakla ilişkisinin bir nebze de olsa anlaşılacağı ümit edilmektedir.
After the Prophet, the greatest contribution belongs to the Companions in the transfer of religious principles. The function of this distinguished generation, who believed in the Prophet in the most difficult times and were with him, in religious decrees is of course of great importance. Thanks to their central position in question, the Companions gained a rightful prestige in the eyes of Muslims during the historical process and a special value was attributed to them in all Islamic sciences. The deeds of the Companions were also subjected to a special evaluation by the fuqaha their views were seen as proof under the name of Companion’s Qawl and took their place in the hierarchy of evidence under certain conditions. Accepting the narrations of the Companions without applying cerh and ta'dil in the transmission of hadiths, which are the second source of fiqh, is another example of the value given to their legal authoritarian personalities. Another indication of the value given to them is the view that their deeds should be accepted as sunnah. In the formation of this view, there is the presupposition that they cannot do anything different from the Prophet (PBUH). The concept of sunnah has gained a holy identity in the historical process and has been used for all kinds of words and behaviors that come from the Prophet (PBUH). As a result of the legal value given to the Companions, some jurists evaluated the actions of the Companions within the scope of the sunnah. From the Tabiun period, the deeds of the companions began to be evaluated in the category of Sunnah, and this understanding became widespread in the founding period of the Hanafi, Maliki, and Hanbali sects. With Imam Shafii's view that the word sunnah should be used only for the Prophet (PBUH), the tradition turned in this direction, and in the following periods, the evaluation of the deeds of the companions within the framework of sunnah began to be forgotten. A few centuries later, especially the Maliki scholars stated that sunnah can be used in both senses. Some jurists have openly mentioned the relationship between the practice of the Companions and the sunnah and expressed their views on the subject. However, others do not have a clear statement of opinion. Their views emerged in the Companions' Qawl, the titles used for the narrations of the hadiths, and other issues. The holders of both opinions regarding the scope of the sunnah have some evidence to support their views. Some of this evidence is mentioned in the article. In the late period, sunnah began to be used to describe the way taken and took on a wider content. However, the word bidat has been used to describe false beliefs whose positive meaning endured. It is important to examine the basic concepts of Islam, such as the Sunnah. Starting this study with the literal meanings of quotations of sunnah will explain the general nature of the concept more accurately. The meaning of the word will be learned better in the light of the opinions about their meanings. For this reason, the word is explained in our study, and the views on the meaning of the word and the historical process of these views are kept in the foreground. In order to understand the subject, the concepts were explained first, and then, some terms related to the subject were explained in proportion to their relevance. Later, the relationship between the deeds of the Companions and the sunnah, which is our main topic, has been examined. However, since the narrow meaning of the sunnah is generally known, it is aimed to understand the sunnah view in its broad meaning. With this study, it is hoped that the relationship of a very important concept with the generation, which has an important place in the history of Islam, will be understood to some extent.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
