Özet:

Edebî metinleri “varlık” olarak ele alan ontolojik tahlil metodunda, metni oluşturan katmanlar çözümlenerek metnin bütünündeki katkıları ortaya çıkarılır. Metnin, bu katmanların bir bileşkesi olarak görüldüğü bu metotta, sözcüklerin ve anlamlarının görünen ve görünmeyen (derin) yapıları irdelenerek, metin merkezli bir yorum yapılır. Oktay Akbal’ın “Aşksız İnsanlar” öyküsünün incelendiği bu çalışmada, İsmail Tunalı’nın, Ingarden ve Hartmann’ın yöntemlerinin senteziyle geliştirdiği metot esas alınmıştır. Buna göre iki temel varlık tabakası altında incelenen metnin reel varlık yapısında, sözcüklerin görünen yönü üzerinden bir inceleme yapılmış irreel varlık yapısında ise dört alt başlık altında daha derin bir anlam çözümlemesine gidilmiştir. Tunalı, “Sanat Ontolojisi” çalışmasında karakter tabakasına, şair ve yazarı da dahil eder. Heidegger de eseri var edenin sanatçı olmasının yanı sıra, sanatçıyı “sanatçı” olarak var edenin de sanat eserinin varlığı olduğunu söyler. Buradan hareketle, incelemede Akbal’ın şahsiyetine de yer verilmiştir. İrreel tabakadaki derin anlam çözümlemelerinin ve yazar-metin-anlatıcı ilişkisinin izleri sürülerek metnin alınyazısı tabakasındaki tema ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: