Abstract:

Kudüs, dini ve tarihi yapılarıyla vazgeçilemez ve ihmal edilemez bir şehirdir. Mescid-i Aksa sahası da Kubbetüssahra, Süleyman Mabedi ve Hz. İsa’nın son üç gününe dair hatıralarıyla üç semavi din ekseninde bir sahiplik ve aidiyet çatışmasının ortasındadır. Hıristiyanlığın ortak tarihi ve dini mirası olan Kamame Kilisesi de kadim bir tartışmanın ve çatışmanın merkezidir. Kamame Kilisesi bağlamında süregelen çatışmaların çözümüne dair Hz. Ömer, Fatih Sultan Mehmed, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman, Sultan IV. Murad, Sultan IV. Mehmed, Sultan İbrahim, Sultan II. Süleyman, Sultan III. Osman ve Sultan III. Mustafa tarafından birbirini tekid eden fermanlar verilmiştir. Rum-Ermeni ihtilafına dair 1740 yılında verilen son fermanda önceki fermanlar da özetlemiştir. Bu çalışmada 1740 tarihli fermanın bir değerlendirmesi yapılarak belgenin transkripsiyonu ek olarak verilmiştir.

Keywords: