Özet:

Kierkegaard’a göre iman, benin kendi olarak ve kendi olmayı isteyerek, saydamlık içinde Tanrı’da yer almasıdır. Tanrı ile böyle bir özel irtibatın kurulduğu iman durumunda günaha yer yoktur ve Kierkegaard günahın zıddının iman olduğunu belirtir. Diğer taraftan Kierkegaard’un iman tanımı iman hâlinde bireysel bir yaşantının vuku bulduğuna işaret eder. Ona göre iman evrensel olanla açıklanamayan, aklın kategorilerine sığmayan muhteşem bir paradokstur. İmanın paradoksal yapısının en iyi örneklerinden biri Hz. İbrahim’in oğlunu kurban etmekle emredilmesi durumudur. Oğlunu kurban etme girişimi evrensel bağlamında izah edilemeyecek, akılla anlaşılamayacak bir eylemdir. Bu bağlamda Hz. İbrahim imanın atası ve Kierkegaard’un “iman şövalyesi” tabiriyle adlandırdığı insan tipinin ideal örneği olarak görünmektedir. İman şövalyesi Tanrı’nın her şeye kadir olduğuna iman ederek ve saçmalığın inayetiyle hareket eder onun konumunda beşerî güç, özgürlük veya cesaret bir işe yaramaz. Böyle bir şövalye ne bir şeyden feragat eder ne de acısını başka bir şeye yönlendirir. Mutlak teslimiyet şövalyesi ile trajik kahramandan farklı olan iman şövalyesinin durumunda, etik ve evrensellik teleolojik olarak askıya alınır. Tanrı ile bireysel türden bir ilişkiye sahip olan iman şövalyesi etikle, evrensellikle uzlaşamaz bir iman hareketi sergiler. Bu bağlamda Kierkegaard’a göre imanın etikten üstün olduğu görülmektedir. Kierkegaard’un bu akış açısı, Hz. İbrahim’in durumunun genele teşmilinin ve etik evrenselliğin geçerliliği yönünden kritik edilebilir.

Anahtar Kelimeler: