Özet:

Bidens frondosa L. (Yaprak suketeni) tarım ve tarım dışı alanlarda, çok farklı habitatları istila edebilen tek yıllık bir bitkidir. Türkiye'de ilk kez 2007 yılında Trabzon ile Artvin arsında kalan bölgede rapor edildikten sonra, bitkinin dağılımı ile ilgili detaylı bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışma; B. frondosa’nın Karadeniz Bölgesindeki mevcut dağılım alanlarının belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu çerçevede Karadeniz Bölgesinde Samsun ile Sarp/Artvin arasında kalan yaklaşık 500 km mesafe gridlere bölünmüştür. Gridlerin kesişim noktalarına denk gelecek şekilde gerçekleştirilirken her bir noktanın GPS koordinatları, yükseklik, toprak özellikleri, bitkiye eşlik eden diğer bitkiler, yaşam alanının niteliği vb ekolojik veriler ile B. frondosa’nın yoğunluğu (bitki/m2) ve kaplama alanı vb bilgiler kayıt altına alınmıştır. Sürvey sonuçları bitkinin Doğu Karadeniz bölgesinde özellikle yoğun yağış alan bölgelerde yaygınlık gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Nitekim B. frondosa bölge de Trabzon’dan Sarp/Artvin arasında yer alan yaklaşık 200 km uzunluğundaki sahil boyunca yayıldığı ve bazı bölgelerde sahilden yaklaşık 40-50 km iç kesimlere doğru geçiş yaptığı saptanmıştır. Bitkinin bölgede; özellikle dere ve orman kenarları, yol kenarları, döküntü alanları ve tahrip edilmiş boş araziler vb tarım dışı alanlarda yüksek yoğunluk gösterdiği ve tek başına geniş alanları kaplayabildiği saptanmıştır. Ayrıca yerleşim alanları ve tarım alanın kenarında bulunabildiği ve kivi, fındık, meyve bahçeleri ile sebze yetiştirilen alanlar vb tarım alanlarını da istila edebildiği saptanmıştır. Ancak genel olarak bitkinin tarım alanlarında yüksek yoğunluklara ulaşamadığı saptanmıştır. Sürvey sonuçları bitkinin ilk kez rapor edilmesinden sonra, aradan geçen son derece kısa bir sürede Doğu ve Kısmen Orta Karadeniz bölgesine tamamen yayıldığı ve bölgeye yerleştiğini ortaya koymaktadır. Bunun bitkinin sahip olduğu tohumların morfolojik yapıları nedeniyle sahip olduğu etkili yayılma stratejisinin bir sonucu olduğu kanatine varılmıştır. Diğer yandan bitkinin çok farklı ekosistemler uyum sağlama kabiliyeti de dikkate alındığında bitkinin ülkemizde giderek yagınlığını arttıracağı öngörülmektedir. Bu sebeple bitkinin yayılmasının önlenmesi için sürekli takip edilmesi, bulaşık alanlarda bitkinin kontrolü amacıyla idare stratejilerinin geliştirilmesi ve uygulanması gerekmektedir

Anahtar Kelimeler: