Özet:

Günümüzde çimento üretimi, kullanımı ve bertarafı sırasında sosyal konuların değerlendirilmesi, şirketlerin sürdürülebilir kalkınmaya yönelik sosyal sorumlulukları açısından giderek daha önemli hale gelmektedir. Sosyal Ya-şam Döngüsü Değerlendirmesi (S-LCA), bir ürünün veya hizmetin yaşam döngüsündeki faaliyetlerin çeşitli paydaşlar üzerindeki olası sosyal etkilerini belirleyerek, şirketlerin sosyal olarak sorumlu bir şekilde çalışmalarını kolaylaştır-mayı sağlayan bir tekniktir. Bu çalışmada çimento üretimi gerçekleştirilen bir işletmede sosyal yaşam döngüsü, Bir-leşmiş Milletler Çevre Programı/Çevresel Toksikoloji ve Kimya Derneği (UNEP/SETAC) tarafından önerilen paydaş kategorileri dikkate alınarak çalışan paydaşı açısından incelenmiştir. Çalışan paydaşının alt kategorileri iş sağlığı ve güvenliği (İSG), fırsat eşitliği/ayrımcılık, adil maaş, çocuk işçi, sosyal yardım/sosyal güvenlik, çalışma saatleri, zorla çalıştırma, sendikalaşma ve toplu pazarlık özgürlüğüdür. Çimento üretim süreçlerinde mavi ve beyaz yaka çalışanların sosyal ve sosyo-ekonomik yönlerinin ve bunların sosyal yaşam döngüsünü kapsayan olumlu ve olumsuz etkileri kar-şılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Envanter analizi aşamasında, çalışanlarla gerçekleştirilen anketler aracılığı ile sahaya özgü veriler toplanmıştır. Belirlenen alt kategorilerin etki değerlendirmesinde, 0 ile 4 arasında puanlama yön-temi kullanılmıştır. Çalışma sonucunda mavi yaka çalışanlar açısından en olumsuz sosyal etkiye sahip alt kategoriler 2 puan ile sosyal yardım/sosyal güvenlik ve sendikalaşma ile toplu pazarlık özgürlüğü olmuştur. Beyaz yaka çalışanlar açısından sosyal etkiler ise olumlu sonuçlanmış ve tüm alt kategoriler 4’er puan olarak hesaplanmıştır.

Anahtar Kelimeler: