Görüntüleme
8
Osmanlılarda cami ve mescitler toplum hayatının merkezinde yer alır. Müslümanların vakit namazlarını cemaatle eda etmek gayesiyle gün içinde gidebildikleri bu ibadetgâhlar, aynı zamanda zikir, istiğfar, itikaf ve tefekkür mekânlarıdır. Zikredilen bu ibadetlerin hakkıyla edası için huzurlu bir ortamın tesisi gereklidir. Osmanlılarda halkın huşu içinde ibadetini yapabilme gayesi müslüman mabetlerinin hem ilk mimari yapısında hem de daha sonra yapılan genişletme ve tadilatlarında kendini gösterir. Benzer şekilde birçok caminin şehir içi konumlandırılmasında ve çevre planlamasında da bu dikkat edilen bir husus olmuştur. Ancak çeşitli nedenlerden bu konunun tam olarak karşılanamadığı zamanlar da olmuştur. Bu çalışma, ifade edilen hususa odaklanarak, cami ve mescitlerde ibadet huzurunu bozan etmenleri ve bunların düzeltilmesi yolunda atılan adımları ele almaktadır. Yapılan araştırma sonucu çeşitli etmenlerin ibadet huzurunu bozduğu belirlenmiştir. Dış etmenler arasında; gürültü ve rahatsız edici diğer sesler, kötü koku, cami ve mescitlere sirayet eden eşkıya tipi saldırılar ve ayaklanmalar, ibadet mekânına bitişik veya çok yakın bina edilmiş yapılardan kaynaklı sıkıntılar ile afetler sayılabilir. İç etmenler arasında ise; yetersiz fiziki alan ve aydınlatma, gürültü, izdiham, imam ile olan kötü münasebet, cami içinde değişik nedenlerden meydana gelen tartışmalar ve itikaf yapanların değişik uygulamaları zikredilebilir. Tüm bu etmenler örnekleriyle açıklanmıştır. Ayrıca bu çalışma Osmanlı sosyal hayatının gölgede kalmış bazı alanlarına da ışık tutmaktadır.
Mosques and masjids were at the centre of social life in the Ottomans. Mosques and masjids, where Muslims can go during the day to perform their time prayers in congregation, are basically used as places of dhikr, prayer, repentance, i‘tikaaf and contemplation. In order for these worships to be performed properly, it is necessary to establish a peaceful environment. By focusing on this point, this study aims to reveal the reasons that prevented the congregation from worshipping in awe in mosques and masjids and the measures taken by the administration to avoid this. The study determined that many factors affect worship, which may be inside and outside the place of worship. Noise and other disturbing noises, bad smells, bandit-type attacks and riots that spread to mosques and masjids, troubles and disasters caused by structures built close to the place of worship can be given as examples of external factors. The internal factors, insufficient physical space and lighting, noise, confluence, bad relationship with the imam, the debates that occur for different reasons in the mosque, and the other practices of those who practice i‘tikaaf can be listed. This study demonstrates with examples that each of these mentioned elements. In addition, this study sheds light on some overshadowed areas of Ottoman social life.
Alan : İlahiyat
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
