Özet:

Diğer birçok vahiy tecrübesinde olduğu gibi, üç monoteist dinin kurucularına gelen önemli vahiyler de bir dağda vuku bulmuştur. Bu üç vahiy tecrübesi de, bir varlığı hissetmek ve duymak, bir suret ve ışık görmek ve korku hissetmek gibi birçok fenomenolojik unsuru paylaşmaktadırlar. Dahası, benzer tecrübeler bu gününmistik-olmayan dağcıları tarafından da belirtilmiştir. Bu vahiyler ve günümüzdağcılarında yaşananlar arasındaki benzerlikler, yüksek irtifalara maruz kalmanın fonksiyonel ve sinirsel mekanizmaları etkileyip, bir vahiy tecrübesine kolaylık sağlayabileceğini gösteriyor. Beynin, temporoparietal bağ ve prefrontal korteks gibi bölgelerine bağlı olan farklı fonksiyonlarınınyüksek irtifada değişikliğe uğradığı belirtilmektedir. Dahası, akut ve kronik oksijen yetmezliğinin temporal ve parietal bağ ve beyin ön lobu korteksini büyük ölçüde etkilediği ve her iki bölgede tahrife uğramış vücut algıları ve mistik tecrübelere yol açtığı düşünülmektedir. Özellikle sosyal yoksunluk nedeniyle uzun süre yüksek irtifada kalmak, strese dayanaksızlık ve yaşam amaçlarından uzaklaşma gibi beyin ön lobu bozukluklarına neden olabilir. Bu fenomenolojik, fonksiyonel ve nöral bulgulara dayanarak, yüksekliğe maruz kalmanın vahiy tecrübeleri konusundaki çıkarsamaya yardımcı olabileceğini ve hatta dindeki dağ metaforunu anlamamıza destek olabileceğini söyleyebiliriz. Mistik ve dini tecrübeler, üç monoteist dinin peygamberleri ile ilgili olduğu gibi, bu dinlerin birçok inananı için de önemlidir. Fakat mistik tecrübeler bizatihi yapıları gereği, onları incelemek isteyen bilim adamları için neredeyse ulaşılması imkânsız gibi gözükmektedir. Bilişsel nörobilim araçları, dini ve mistik tecrübelere, sadece metinlerin anlambilimsel analizlerini yaparak değil ayrıca yüksek irtifalarda uzun süre kalan sağlıklı örneklerin ve/veya bilişsel paradigmalarda zuhur eden benzer tecrübeleri de inceleyerek yaklaşabilir. Öte yandan, bilişsel nörobilim, bedensel farkındalık ve kendini bilme konusundaki çabalarında, mistisizm araştırmalarından yararlanabilirler

Anahtar Kelimeler: