Özet:

Tutum, bireyin bir nesneye olaya ya da duruma yönelik eğilimleridir. Haberleşme, bilgilendirme ve bilgilerin anlamlandırılması anlamına gelen iletişim ise Sosyal Bilgiler dersinin becerilerinden biridir. Bu araştırmada, ortaokul öğrencilerinin Sosyal Bilgiler dersine karşı tutumları ile iletişim becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Karma yöntem şeklinde tasarlanan araştırmanın nicel kısmında Ersanlı ve Balcı (1998) tarafından geliştirilen “İletişim Becerileri Envanteri” ile Demir ve Akengin (2010) tarafından geliştirilen “Sosyal Bilgiler Dersine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırmanın nitel verileri ise yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilmiştir. Araştırmanın nicel kısmına 450 ortaokul öğrencisi katılırken nitel kısmına ise 45 ortaokul öğrencisi katılmıştır. Nicel veriler bağımsız gruplar için t testi, tek yönlü ANOVA, scheffe testi, betimsel istatistik, korelasyon ile; nitel veriler ise içerik analiz yoluyla çözümlenmiştir. Araştırmada öğrencilerin iletişim becerileri ile cinsiyetleri arasında farklılaşmanın kız öğrencilerin lehine olduğu tespit edilmiştir. Öğrencilerin okudukları okul değişkenine göre iletişim becerileri düzeyleri değişkenlik göstermektedir. Sosyo-ekonomik düzeye göre seçilen okullardan düzeyi daha düşük olan okulun daha yüksek iletişim becerisi gösterdiği görülmektedir. Öğrencilerin iletişim becerileri sınıf düzeyi değişkenine göre incelendiğinde, alt sınıflarla üst sınıflar arasında alt sınıfın lehine bir farklılaşmanın olduğu görülmektedir. Öğrencilerin Sosyal Bilgiler dersine yönelik tutumları ile cinsiyetleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamamıştır. Ancak öğrencilerin okudukları okul değişkenine göre Sosyal Bilgiler dersine yönelik tutumlarının değişkenlik gösterdiği görülmektedir. Öğrencilerin sınıf düzeylerinin Sosyal Bilgiler dersine ilişkin tutumlarında herhangi bir etkisi tespit edilememiştir. Araştırmanın nitel kısmında ise öğrenciler Sosyal Bilgiler dersine yönelik olumlu tutuma sahip olduklarını ve Sosyal Bilgiler dersinin iletişim becerisi kazandırabilecek bir ders olduğunu belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: