Özet:

Şüphesiz İslâm kültür ve bilim tarihinde sorgulama ve tartışmanın bilimsel gelişmede çok büyük rolü olmuştur. Allah Teâlâ’nın dışında hiç kimsenin sonsuz ilme sahip olmadığı ve şeylere dair kesin bilgiye ancak O’nun sahip olduğu şuuru Müslüman entelektüel ve bilim adamları çevresinde her türlü bilgiyi sorgulama, kritik etme kültürünü de beraberinde getirmiştir. Ancak bu sorgulama, kritik etme gelişigüzel olmayıp belli bazı tekniklere ve kurallara bağlanmıştır. İslâm bilim geleneği içerisinde üretilmiş ve bilimsel tartışmada yöntembilim diye karşıladığımız İlm-i münâzâra veya Âdâbu’l-bahs, başta dinî ilimler olmak üzere bütün ilimler sahasında yürütülen tartışmalar için metodolojik bir çerçeve sunmaktadır. Bu metodolojik çerçeve tartışan tarafların takip edeceği birtakım teknikler ve kurallarla inşa edilmiştir. Mantık biliminin sunduğu imkanlarla üretilmiş sözü edilen teknikler ve kurallarla yürütülen tartışmada amaç hakikatin ortaya çıkarılmasıdır.

Anahtar Kelimeler: