Covid-19 pandemi süreci dünya ülkelerini psikolojik, sosyolojik, ekonomik hatta siyasi yönlerden negatif olarak etkilemiştir. Bu etki; sağlık, turizm, finans, üretim, gıda vb. birçok sektörde gerçekleşmiştir. Bu etkinin temelinde yatan teori ise kaos teoremi ve bunun temel varsayımlarından olan kelebek etkisidir. İlk Covid-19 vakası Çin’in Vuhan şehrinde görüldüğünde, dünyanın diğer ülkeleri bu hastalığın yerel olduğunu düşünerek ilk başlarda yeterince önlem almamıştır. Dolayısıyla, mevcut durumda tahmin edilemeyen sonuçlarla karşılaşılmış ve finansal piyasalar büyük bir sarsılma ve panik yaşamıştır. Aslında kelebek etkisi teorisinde de ifade edildiği üzere “Afrika’da bir kelebeğin kanadını çırpması Amerika’da fırtınaya sebep olabilir”. Dolayısıyla önemsiz gibi görünen küçük şeyler aslında sistemin yapı taşıdır ve gelecekte sistemde büyük olumsuzluklara yol açabilir. Bu teori finansal piyasalar için de son derece geçerlidir. Çünkü, finansal piyasaları etkileyen faktör o kadar fazladır ki; birini önemsiz diye yok saymak, finansal piyasaların tamamını etkileyebilecek düzeyde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Covid-19 sürecinin finansal piyasalar üzerindeki etkisi Çin ekonomisiyle sınırlı kalacağı düşünülmüş; ancak kelebek etkisinde dünyanın herhangi bir yerindeki olumsuzluk tüm dünyayı etkilemektedir. Covid-19 küresel salgınıyla mücadele edebilmek için dünya ülkelerinin birbiriyle iletişim halinde olarak her konuda yardımlaşması ve tek başlarına hareket etmemesi gereklidir. Hiçbir ülkenin bu salgını kendi başına çözeceği tahmin edilmemektedir. Öncelikle sağlık sektörüne önem verilip bu salgının kırılması için aşı, tedavi vb. çözümler üretilmeye çalışılmaktadır. Ardından ise salgının ekonomik etkisinden minimum zararla kurtulabilmek için finansal destek paketleri başlığı adı altında; vergi indirimleri, düşük faizli krediler, kredi ödeme ertelemesi, işletmeler için hibeler ve destekler, bankacılık sektörü için destekler ve piyasadaki nakit sıkıntısını aşmak için piyasa likiditesinin arttırılması gibi önlemler alınmaktadır. Yapılan bu çalışmanın literatürdeki ampirik çalışmalardan farkı; küresel salgının doğurduğu belirsizlik ortamının hangi teoriyle açıklanacağı ve bu teorinin dünya finans piyasalarına nasıl etki yapacağını tespit etmektir.
Covid-19 pandemi süreci dünya ülkelerini psikolojik, sosyolojik, ekonomik hatta siyasi yönlerden negatif olarak etkilemiştir. Bu etki; sağlık, turizm, finans, üretim, gıda vb. birçok sektörde gerçekleşmiştir. Bu etkinin temelinde yatan teori ise kaos teoremi ve bunun temel varsayımlarından olan kelebek etkisidir. İlk Covid-19 vakası Çin’in Vuhan şehrinde görüldüğünde, dünyanın diğer ülkeleri bu hastalığın yerel olduğunu düşünerek ilk başlarda yeterince önlem almamıştır. Dolayısıyla, mevcut durumda tahmin edilemeyen sonuçlarla karşılaşılmış ve finansal piyasalar büyük bir sarsılma ve panik yaşamıştır. Aslında kelebek etkisi teorisinde de ifade edildiği üzere “Afrika’da bir kelebeğin kanadını çırpması Amerika’da fırtınaya sebep olabilir”. Dolayısıyla önemsiz gibi görünen küçük şeyler aslında sistemin yapı taşıdır ve gelecekte sistemde büyük olumsuzluklara yol açabilir. Bu teori finansal piyasalar için de son derece geçerlidir. Çünkü, finansal piyasaları etkileyen faktör o kadar fazladır ki; birini önemsiz diye yok saymak, finansal piyasaların tamamını etkileyebilecek düzeyde olumsuz etkiler yaratabilmektedir. Covid-19 sürecinin finansal piyasalar üzerindeki etkisi Çin ekonomisiyle sınırlı kalacağı düşünülmüş; ancak kelebek etkisinde dünyanın herhangi bir yerindeki olumsuzluk tüm dünyayı etkilemektedir. Covid-19 küresel salgınıyla mücadele edebilmek için dünya ülkelerinin birbiriyle iletişim halinde olarak her konuda yardımlaşması ve tek başlarına hareket etmemesi gereklidir. Hiçbir ülkenin bu salgını kendi başına çözeceği tahmin edilmemektedir. Öncelikle sağlık sektörüne önem verilip bu salgının kırılması için aşı, tedavi vb. çözümler üretilmeye çalışılmaktadır. Ardından ise salgının ekonomik etkisinden minimum zararla kurtulabilmek için finansal destek paketleri başlığı adı altında; vergi indirimleri, düşük faizli krediler, kredi ödeme ertelemesi, işletmeler için hibeler ve destekler, bankacılık sektörü için destekler ve piyasadaki nakit sıkıntısını aşmak için piyasa likiditesinin arttırılması gibi önlemler alınmaktadır. Yapılan bu çalışmanın literatürdeki ampirik çalışmalardan farkı; küresel salgının doğurduğu belirsizlik ortamının hangi teoriyle açıklanacağı ve bu teorinin dünya finans piyasalarına nasıl etki yapacağını tespit etmektir.
The Covid-19 pandemic process has negatively affected the world’s countries from psychological, sociological, economic and even political aspects. This effect; health, tourism, finance, production, food, etc. This has occurred in many sectors. The basic theory of this effect is the chaos theory and the pillow effect, which is one of its basic assumptions. When the first Covid-19 case was observed in the Chinese city of Vuhan, other countries in the world did not take sufficient measures in the beginning, considering that the disease was local. Therefore, the current situation faced unpredictable results and the financial markets experienced a great shock and panic. In fact, as it is also stated in the theory of the influence of the bear, "A bear the wing of a bear in Africa can cause a storm in America." So little things that seem to be irrelevant are actually the structure of the system, and in the future can lead to great negative effects in the system. This theory also applies to financial markets. Because the factor that affects the financial markets is so much that considering that one is unimportant can create negative effects to a level that can affect the financial markets as a whole. The impact of the Covid-19 process on the financial markets is thought to remain limited to the Chinese economy; however, the negative impact of the dolls anywhere in the world affects the whole world. In order to fight the global Covid-19 epidemic, it is necessary that the world’s nations communicate with each other and help in all matters and do not act alone. No country is expected to solve this epidemic by itself. First of all, pay attention to the health sector and vaccination, treatment, etc. to break this epidemic. Solutions are being produced. Then, under the title of financial support packages to get rid of the economic impact of the epidemic with a minimum of damage, measures such as tax discount, low interest loans, credit payment delay, subsidies and supports for
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Dergi Türü : Uluslararası
Benzer Makaleler | Yazar | # |
---|
Makale | Yazar | # |
---|