Özet:

Yeşil papağan (Alexandrinus krameri) ve İskender papağanı (Palaeornis eupatria) Avrupa ve Türkiye’de yerleşik yabancı kuş türleridir. Bu iki türden Yeşil papağan Türkiye’de daha geniş bir alana yayılmıştır. Bununla birlikte söz konusu tür dünya genelinde en başarılı istilacı türler arasında gösterilmektedir. Türkiye’de ilk defa 1975 yılında Ankara’da görülen Yeşil papağan günümüze kadar farklı illere de yayılmıştır. İskender Papağanı ise Türkiye’de daha dar bir alana yayılmış durumdadır. İstilacı türler ekosisteme ve yerli türlere çeşitli etkilerle zarar vermektedir. Bununla birlikte her yabancı tür istilacı olmayabilir. Ayrıca her istilacı türün ekosistem üzerinde yıkıcı etkileri olmayabilir. Bu nedenle yabancı türlerin takibi oldukça önemlidir. Bu çalışmada her iki tür için Global Biodiversity Information Facility (www.gbif.org) ve e-bird (https://ebird.org) sitelerinden 2012-2023 yılları arasındaki Türkiye gözlem kayıtları indirilmiştir. Gözlem verileri karşılaştırılarak güncel durumlarına ilişkin değerlendirmeler yapılmıştır. İstatistiksel olarak Yeşil Papağanın 2019-2023 yıllarında, İskender Papağanının ise 2021-2023 yıllarında artığı, görülmüştür. Günümüzde doğal yayılım alanı dışında istilacı tür olarak mücadele edilen Yeşil Papağan Türkiye için de hedef türlerden biridir. Yabancı türlerin istilacı tür konumuna geçip geçmediği, istilacı tür ise etki düzeyinin ne boyutta olduğu titizlikle belirlenerek gerekli önemlerin alınması önemlidir. Ayrıca yaban hayvanlarının evcilleştirilerek ticaretinin yapılmasının bu süreçleri etkileyen en önemli faktörlerden biri olduğu kuvvetle muhtemeldir.

Anahtar Kelimeler: