Abstract:

Bu araştırmanın amacı, özel sektörde çalışan bireylerin serbest zamanda algıladıkları özgürlük düzeyleri ile iş tatminleri arasındaki ilişkini belirlenmesidir. Araştırmanın örneklemini, İstanbul ilinde bulunan ve özel sektörde faaliyet gösteren bir şirkette çalışan ve amaçlı örneklemi yöntemi ile seçilen 398 erkek ve 114 kadın olmak üzere toplamda 512 kişi oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, kişisel bilgi formuna ek olarak, katılımcıların serbest zamanda algılanan yetkinlik, algılanan kontrol ve algılanan içsel motivasyonu belirlemek amacıyla, Witt ve Ellis (1985) tarafından geliştirilen, ilk olarak Lapa ve Ağyar (2011) tarafından Türkçe ’ye uyarlanan ve daha sonrasında ise Lapa ve Kaas (2019) tarafından, yapı geçerliliği sınanan “Serbest Zamanda Algılanan Özgürlük Ölçeği-25” ile katılımcıların iş tatmin düzeylerini belirlemek amacıyla Weiss ve ark., (1967) tarafından geliştirilen, Baycan (1985) tarafından Türkçe ‘ye uyarlanan “Minnesota İş Tatmin Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde ise, bağımsız t-testi, ANOVA, MANOVA ve Pearson Korelasyon analizleri kullanılmıştır. Bağımsız t-Testi sonuçları; bireylerin cinsiyetlerine ve medeni durumlarına göre serbest zamanda algılanan özgürlük düzeyleri arasında farklılık bulunamamıştır. ANOVA sonuçları; bireylerin iş yerinde çalışma süreleri ve haftalık serbest zaman sürelerine göre serbest zamanda algılanan özgürlük düzeyleri farklılık göstermektedir. MANOVA analizi sonuçları ise; bireylerin cinsiyetlerinin ve medeni durumlarının iş tatmin düzeyleri üzerindeki ana etkisinin anlamlı olmadığı belirlenirken, katılımcılarının iş yerinde çalışma sürelerinin ve haftalık serbest zaman sürelerinin iş tatmin düzeyleri üzerindeki temel etkisinin anlamlı olduğu gibi her iki alt boyutta da anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır. Son olarak ise, serbest zamanda algılanan özgürlük ile iş tatmini arasında pozitif yönde ve düşük düzeyde ilişki tespit edilmiştir. Sonuç olarak; bireylerin serbest zamanda algılanan özgürlük düzeyleri ile iş tatmin düzeylerinin sosyo-demografik özelliklere göre farklılık gösterdiği, bireylerin serbest zamanda algıladıkları özgürlük düzeyleri arttıkça iş tatminlerinin de arttığı söylenebilir.

Keywords: