Views
25
Downloands
6
Taberî, Kur’ân âyetlerini tefsir ederken Arap dilini kaynak olarak kullanmıştır. Bu kaynağa yapılan referansın kavramsallaştırılmış hali, “fî kelâmi’l-Arab” (Arapların dil kullanımı) ifadesidir. Müfessir, tefsirinde 304 defa fî kelâmi’l-Arab ibaresine yer vermiştir. Bu yazının amacı, Câmiu’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân adlı tefsirde Taberî’nin “fî kelâmi’l-Arab” ibaresiyle neyi kastettiğini ortaya koymaktır. Taberî öncesi süreçte “fî kelâmi’l-Arab” kullanımlarını incelediğimizde, bunun sınırlı sayıda olduğu ve söz konusu ibarenin kavramsallaştırmasını yapanın Taberî olduğu ortaya çıkmaktadır. Taberî’nin “fî kelâmi’l-Arab” kalıbını zikrettiği kısımlarda bağlam incelemesi yapıldığında öne çıkan tematik vurgular şöyle sıralanabilir: Salt kelime-lafız tahlili yapmak suretiyle leksikolojik bilgi vermek, kelime tahlilini şiirle desteklemek, muhtelif görüşleri ve rivâyetleri zikrettikten sonra Taberî’nin nezdinde en sahih ve en muteber kabul edilen görüşü değerlendirme pasajı, kıraat meseleleri, Kûfe ve Basra dil okullarıyla alakalı mukayeseler, lehçe bilgisi. Bu tematik vurguların yanı sıra Taberî’nin söz konusu kalıp ifadeyi kullandığı pasajlarda öne çıkan isimler ve üslup da bu çalışmada dikkate alınmıştır. Üslupla kastedilen, söz konusu ibarenin kullanıldığı yerde zikredilen derecelendirme ifadeleridir. Onun “fî kelâmi’l-Arab” ifadesine yer verdiği kısımlarda İbn Abbas, Mücâhid, Katâde ve İbn Zeyd’e yer verdiği görülmektedir. Taberî tefsirinde bir kaynak soruşturması olarak değerlendirilebilecek bu araştırma, müfessirin “fî kelâmi’l-Arab”ı zikrettiği pek çok yerde Arap şiirinden iktibasta bulunduğunu ortaya koymaktadır. Müfessirin “fî kelâmi’l-Arab”ı zikrettiği yerlerin üçte birinde Arap şiirine müracaat ettiği tespit edilmiştir. Bu şiirlerin incelemesi yapıldığında, hicrî ikinci asrı kapsayan döneme ait veriler olduğu görülür. Taberî tefsirinde “fî kelâmi’l-Arab” ile kastedilenin, büyük oranda yazılı literatüre tekabül ettiği söylenebilir. Bu iddiayı desteklemek için tefsirdeki “fî kelâmi’l-Arab” kullanımları incelenmiş ve sayısal değerlendirmeler yapılmıştır. Makale metin incelemesi metoduyla hazırlanmıştır.
Ṭabarī, used the Arabic language as a source while interpreting the verses of the Qur’ān. The conceptualized form of the reference to this source is the expression “fī kalām al-‘Arab” (Arabic language use). In his commentary, he used the phrase “fī kalām al-‘Arab” 304 times. This study aims to reveal what Ṭabarī means with the phrase “fī kalām al-‘Arab” in his tafsīr Jāmi‘ al-bayān ‘an ta’wīl āy al-Qur’ān. When we examine the usages of “fī kalām al-‘Arab” in the pre-Ṭabarī period, it becomes clear that it is limited in number and it is Ṭabarī who conceptualizes the phrase. When the context analysis is made in the parts where Ṭabarī mentions the phrase “fī kalām al-‘Arab”, the main thematic emphases can be listed as follows: To provide lexicological information by making only a word-by-word analysis, to support the word analysis with poetry, after mentioning various opinions and narrations, the evaluation passage of the most authentic and reliable opinion in the eyes of Ṭabarī, the issues of recitation, comparisons about the Kufa and Basra language schools, dialect knowledge. In addition to these thematic emphases, prominent names and styles in the passages in which Ṭabarī uses the aforementioned pattern are also taken into account in this study. In this context, what is meant by style is rating statements. It is seen that he refers to Ibn Abbas, Mujahid, Qatada and Ibn Zayd in the parts where he includes the expression“fī kalām al-‘Arab”. This research, which can be considered as a source investigation in Ṭabarī’s tafsir, reveals that in many places where he mentions “fī kalām al-‘Arab”, he quotes from Arabic poetry. It has been determined that in one third of the places where the mufassir mentions “fī kalām al-‘Arab”, he applied to Arabic poetry. When these poems are examined, it is seen that there are data belonging to the period covering the second century of the hijri. This research, which can be considered as a source investigation in Ṭabarī’s tafsīr, reveals that in many places where the mufassir mentions “fī kalām al-‘Arab”, he quotes from Arabic poetry. It can be said that what is meant by “fī kalām al-‘Arab” in al-Tabarī’s tafsīr largely corresponds to the written literature. To support this claim, the uses of “fī kalām al-‘Arab” in tafsir were examined and numerical evaluations were made. The study was written by using text analysis method.
Field : İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Ulusal
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
