Abstract:

Amerikan Board misyonerleri, Osmanlı topraklarında Rum ve Ermeni nüfusun yoğun olduğu yerlere ayrı bir ilgi göstermişlerdi. Zamanla Ermenilerin asıl hedef kitle haline gelmesiyle birlikte Ermeni nüfusun bulunduğu çeşitli yerleşim yerlerinde dış istasyonlar teşkil edilmiştir. Bu istasyonlardan biri de önemli bir Ermeni nüfusunu barındıran Adapazarı olmuştur. Misyonerler, geleceğin potansiyel Protestan anneleri olarak gördükleri kız çocuklarının eğitimine çok önem vermişlerdir. Amaçları kızların eğitimini artırarak, bayan öğretmenlerin yetişmesine katkıda bulunmak ve misyoner yardımcılarına ve yerli öğretmenlere okumuş eşler yetiştirmekti. Adapazarı, İzmit sancağı içerisinde Ermenilerin yaşadığı bölgelerden biriydi. Bölgedeki Ermenileri etkileyebileceklerini anlayan Board misyonerleri özellikle 1840 yılından sonra buradaki faaliyetlerini hızlandırmışlardır. Adapazarı’nda açtıkları kilise ve okullar ile misyonerlik çalışmalarını sürdürmüşlerdir. 1885 yılında açtıkları Ermeni Kız Okulu ise Board’un kız okulları içerisinde adından söz ettirir hale gelmişti. Zamanla Amerikan misyonerlerinin de etkisiyle zararlı fikirlere bürünen Adapazarı Ermenileri yüzyıllardır kardeşçe yaşadıkları topluma karşı gelmişler ve ayrılıkçı faaliyetlerde bulunmuşlardır.

Keywords: