Abstract:

Fatih-Harbiye, Türk toplumunun Tanzimat’tan itibaren geçirdiği modernleşme/batılılaşma sürecini ve bu süreçte yaşanan pişmanlıkları hem birey hem de toplum düzeyinde ele alan bir romandır. Romanda Türk geleneğine bağlılığı ve kültürü ile dikkat çeken Faiz Bey’in kızı Neriman ile sözlüsü Şinasi’nin ilişkisinde Batılılaşmanın etkisi incelenir. Romanda bu etki, sosyal ve kültürel açıdan ele alınır; bireyden topluma yönelen bir çizgi doğrultusunda bireylerin ruhsal durumu, çatışmaları, yalnızlığı, pişmanlıkları, kendine ve topluma yabancılaşması, kimlik kargaşası-sorgulaması gibi birçok unsur açısından değerlendirilir. Aynı zamanda milli ve manevi değerlerine bağlı, maddeciliğe karşı kendi öz kimliğini ön plana çıkaran idealist karakterlere de yer verilir.Romanda yanlış Batılılaşma, Doğu-Batı çatışması ve bu iki medeniyet arasındaki çatışmanın pek çokaçıdan sunumu kavramlar ve simgeler düzeyinde ayrıntılı bir şekilde ele alınmaktadır. Bu çalışmada Fatih- Harbiye romanının izleksel ve yapısal kurgusu incelenerek Batılılaşma algısı, Türk insanında yeni değerler ve gelişmeler ile başlayan buhran ve duyulan pişmanlıklar gözler önüne serilmeye çalışılır. Ayrıca Fatih-Harbiye romanında Türk insanının Batı’ya hayranlığı, onlara benzeme arzusu, başkası olma isteği ve insanın kendisi olabilmesi/olamaması durumu anlatılır.

Keywords: