Abstract:

II./VIII. yüzyıl fıkhın bağımsız bir ilim dalı haline gelmesi ve mezheplerin oluşması bakımından önemli bir zaman dilimidir. Bu yüzyılda yaşayan birçok fakih kendilerinden sonra yüzyıllar boyunca takip edilen mezhep imamları olarak görülmüştür. Bu mezheplerin bir kısmı günümüze kadar yaşayarak gelmişse de bunların bir kısmı zamanla birlikte yok olmuş ve tabileri kalmamış-tır. Şam bölgesinde uzunca bir zaman yaşadıktan sonra tabisi kalmayan Evzaî mezhebi de bu mezheplerden biridir. Mezheplerin oluşumu, yayılması ve zayıflayıp yok olmasının ardında birtakım ilmî, sosyal ve siyasî sebepler bulunmaktadır. Söz konusu mezheplerin usûl ve fürûa dair görüşlerinin tespiti ve yaşayan mezheplerle mukayesesi fıkıh tarihinin karanlık kalan noktalarına ışık tutacak ve yeni problemler karşısında fıkhın zengin birikiminden faydalanmaya kapı arala-yacaktır.

Keywords: