Abstract:

İnsan hakları insanlık tarihinin başlamasıyla birlikte doğan ve insanlığın gelişimiyle birlikte ilerleme gösteren en temel haklardır. Jean Jacques Rousseau’ya göre, insan için hürriyetinden vazgeçmek, insanlık sıfatından, insanlığın haklarından hatta görevlerinden vazgeçmek demektir. Böyle bir vazgeçmenin insan tabiatı ile bağdaşması mümkün değildir İnsan Hakları Evrensel Bildirisi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi genel olarak haklar ve özgürlükler, işkence yasağı, kölelilik ve zorla çalıştırma, özgürlük ve güvenlik hakları, adil yargılanma hakkı, cezaların yasallığı, özel ve aile hayatının korunması, düşünce, ifade, din ve vicdan özgürlükleriyle vb. gibi ilgili hususları içermektedir. Çalışmada Enver Hoca dönemi insan hakları ile ilgili on konuda değerlendirilmiştir. Enver Hoca İkinci Dünya Savaşı’nda ülkesini işgalci güçlerden kurtarmış ve ülkesini 1945-1985 yılları arasında kesintisiz kırk yıl yönetmiştir. Enver Hoca döneminde insan hakları ve özgürlükler diğer Balkan ve Doğu Avrupa ülkeleri ile aynı dönem süresince kıyaslandığında aslında çok farklı olmadığı görülmüştür. Enver Hoca’yı bu konuda farklı kılan husus ise O’nun emsalleri arasında en okumuş lider olmasına rağmen söz konusu hak ve özgürlükleri hiçe sayması olmuştur. Bunun en temel nedeni ise Enver Hoca’nın iktidarının garantisi olarak bu hak ve özgürlüklerin kısıtlanması veya tamamen kendi kontrolü altında olmasını istemek gelmektedir. Ayrıca takip ettiği Marksist-Leninist İdeoloji ile Stalinist düşünce insan haklarına ve özgürlüklere yer vermeyen yapıya sahiptir.

Keywords: