Abstract:

Akıllı telefonların hayatımıza dahil olduğu 1990’lı yıllardan bugüne küresel marketin de aracılığıyla tüm dünyada dikkate alınacak oranda takip edilmekte ve sahiplenilmektedir. İçinde bulunduğumuz teknoloji çağında insan hayatını kolaylaştıran ürünlerin olumlu ve olumsuz etkileri bilinmekte ve geniş çaplı olarak araştırılmaktadır. Bu araştırmanın amacı, akıllı telefonlardan en çok etkilenen gruplardan biri olan lisans öğrencilerinin akıllı telefon bağımlılık düzeylerini ölçmektir. Araştırma; Şar ve diğerleri (2015) tarafından geliştirilen, dört faktörlü, 30 maddeli ve 5’li Likert tip olan Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği kullanılarak, yerleşkesi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde bulunan Girne Amerikan Üniversitesi’nde yürütülmüştür. Ölçeğe ait faktörlerden en yüksek bağımlılık değerleri Kendini Rahatlatma faktöründe, en düşük bağımlılık değerleri ise Kullanımı Engelleyememe faktöründe ölçülmüştür. Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların; cinsiyet, GSM operatör tercihi, internet paketi, öğrenim görülen fakülte ve aylık kişisel harcama değişkenleri ve akıllı telefon bağımlılık düzeylerinde anlamlı fark tespit edilmemiştir. Diğer taraftan; yaş, eğitim görülen sınıf düzeyi, aylık telefon faturası için ödenen tutar, telefon değiştirme sıklığı, telefon değiştirme nedeni, kullanılan telefonun markası, telefon markasının tercih edilme nedeni, telefonu kullanma amacı ve tercih edilen sosyal medya sitelerine ve akıllı telefon bağımlılık düzeyi ile anlamlı fark tespit edilmiştir. Yaş arttıkça bağımlılığın azaldığı, ikinci sınıf öğrencilerinde bağımlığın yüksek düzeyde olduğu, telefon değitirme sıklığı ve aylık yüksek telefon faturasının bağımlılıkla doğru orantılı olduğu, telefon değiştirme nedeni ile tercih edilen telefon markası ve marka tercih nedenin bağımlılığın göstergeleri olduğu, telefon kullanım amacı ile en çok tercih edilen sosyal medya sitelerinin de bağımlılıkla doğrudan ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Ölçeğin tüm faktörleri arasında olumlu yönde ve orta düzeyde bir ilişki tespit edilmiştir. Katılımcıların kendini rahatlatmak için akıllı telefon kullanımında muhtemel bir artışın, fiziksel engelleri, çevreyle etkileşimi ve kullanımı engelleyememe durumlarını da arttıracağı tespit edilmiştir. Örneklemi oluşturuan 435 lisans öğrencisine uygulanan ölçek sonucunda, araştırma örnekleminin akıllı telefon bağımlılığı orta düzey bulunmuştur.

Keywords: