Abstract:

Din, insana kurtuluşa erme ve korkudan emin olma yolunu göstermektedir. Öte yandan gösterici bir rehber ile kurtuluşa erileceği düşüncesi insanlarda zor zamanlarda ve sıkıntılı durumlarda bir beklentinin oluşmasına sebep olmuştur. Mehdi inancı, yalnız İslam düşüncesinde değil, diğer dinlerde ve inançlarda özellikle Yahudilik ve Hıristiyanlıkta da önemli bir yer tutmaktadır. Mehdi konusundaki haberlerin kaynağının Müslüman olmuş bazı Yahudi ve Hristiyanlar olduğu söylenmişse de Şiiler için bir inanç konusu olmaya ve diğer Müslümanlar arasında da tüm canlılığıyla durmaya devam ettiği görülmektedir. Şia ile Sünni tasavvufun yan ısıra selefi görüşü benimseyen çevreler de Mehdi inancına sahip çıkarak rivayetlerde bulunduğu şekliyle Mehdilik konusunu benimsemiş ancak teorik çerçevesi üzerinde fazla durmamış felsefi yorumlara pek girmemişlerdir. Mehdi hakkında vârid olan hadisleri derleyen birçok müstakil risale kaleme alındığı gibi hadis mecmuaları içinde de bu rivayetlerin bir kısmı yer almıştır. Muteber hadis kaynaklarında bu rivayetler oldukça sınırlı sayıda yer almaktadır. Bütün bunlar arasında Ebu Davud’un Sünen’inde Kitabu’l-Mehdi başlığı ile müstakil bir bölüm açılmış olması konuya verilen önem açısından ehemmiyetlidir. Hadislerin anlaşılması noktasında önem arz eden şerhlerde bu konunun nasıl ele alındığının tespit edilmesi faydalı görülmektedir. Bu bağlamda Azîmâbâdî’nin, Avnu’l-Ma’bud adlı şerhinde, Ebu Davud’un Sünen’inin Kitabu’l-Mehdi bölümü çerçevesinde konuya yaklaşımının tespiti neticesinde değerlendirmeler yapılacaktır.

Keywords: