Abstract:

Amaç – Çalışmanın amacı, insan kaynakları muhasebesi faaliyetlerinin işletme performansına etkisinin tespit edilmesidir. Bu amaç doğrultusunda BİST’te işlem gören şirketler üzerinde (imalat ve mali kuruluşlar) sektörel bazda bir değerlendirme yapılmıştır. Yöntem – Araştırma kapsamında, Kamuyu Aydınlatma Platformu sayesinde imalat ve mali kuruluşlar işletmelerinin 2020 ve 2021 yıllarına ait finansal raporlar ve faaliyet raporlarına ulaşılmıştır. Finansal tablolar sayesinde işletmelerin performansının ölçülmesi amacıyla 2020 ve 2021 yıllarına ait Aktif Karlılık Oranı, Net Kar Marjı ve Özkaynak Karlılık Oranları belirlenmiştir. İşletmelerin insan kaynakları muhasebesi faaliyetlerinin tespit edilmesi amacıyla Mamun (2009) tarafından geliştirilen İnsan Kaynakları Muhasebesi İfadeleri ölçeği kullanılmıştır. İnsan Kaynakları Muhasebesi Endeksi sayesinde sayısallaştırılan veriler ile karlılık oranları SPSS 22,0 paket programı ile analiz edilerek bulgular elde edilmiştir. Bulgular – İmalat sektöründe faaliyet gösteren şirketlerde, insan kaynakları muhasebesi faaliyetleri işletme performansını pozitif yönlü anlamlı düzeyde etkilediği tespit edilmiştir. İnsan kaynakları muhasebesi faaliyetleri net kar marjını, aktif karlılığı ve özkaynak karlılığını her iki yılda da pozitif yönlü anlamlı düzeyde etkilediği belirlenmiştir. Mali kuruluşlar sektöründe faaliyetlerini sürdüren şirketlerin insan kaynakları muhasebesi faaliyetlerinin sadece özkaynak karlılığını pozitif yönlü anlamlı düzeyde etkilediği tespit edilmiştir. Tartışma – Sektör bazında yapılan değerlendirmeler neticesinde ise genel beklentinin aksine imalat sektöründe faaliyetlerini sürdüren şirketlerde tespit edilen etkinin (özkaynak karlılığı, net kar, aktif karlılık) mali kuruluşlar sektöründe faaliyetlerini sürdüren şirketlerdeki etkiye (özkaynak karlılığı) nazaran daha kapsamlı olduğu söylenebilir. İmalat sektöründeki etkinin 2020 yılında, mali kuruluşlar sektöründe ise 2021 yılında daha güçlü olduğu söylenebilir.

Keywords: