Abstract:

Okul dışı ortamlarında yürütülen faaliyetler, öğrencilerin öğrenme deneyimlerini zenginleştirmek, öğrencileri sosyalleştirmek ve kalıcı öğrenim sağlamak için önemlidir. Bu araştırmanın amacı, Türkiye'de okul dışı öğrenme ortamları ile ilgili yapılan lisansüstü çalışmaları içerik analizi yöntemiyle incelemektir. İlgili alanda toplam 40 (8 doktora, 32 lisansüstü) çalışma incelenmiştir. Çalışmalar konu alanı, metodoloji, örnekleme, veri toplama araçları, veri analizi yöntemleri çerçevesinde irdelenmiştir. Sonuçlar, araştırma çalışmalarının fen alanında daha yaygın olduğunu göstermiştir. Uygulama alanları içerisinde bilim merkezleri, müzeler ve hayvanat bahçeleri genellikle tercih edilmiştir. Ayrıca, çalışmalar çoğunlukla ortaokul öğrencileri ve öğretmenlerle yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak genellikle görüşme formları, likert tipi ölçekler ve başarı testleri, veri analiz yöntemleri olarak da tanımlayıcı ve yordayıcı veri analizleri kullanılmıştır. Çalışmalar, araştırma yaklaşımları açısından incelendiğinde, nicel ve karma yaklaşımlar ilk sırada yer almaktadır. Diğer bir sonuç ise, sınıf dışı ortamlardaki öğrenmenin, öğrenci başarısını arttırdığı, bilimsel süreç becerilerini geliştirdiği ve derse yönelik tutum ve motivasyonları olumlu yönde etkilediği yönündedir.

Keywords: