Abstract:

Manzum sözlükler Klâsik Türk Edebiyatının üzerinde henüz yeterli çalışma yapılmamış alanlarından biridir. Manzum sözlükler bugünkü ilköğretim seviyesine denk gelen çocukların Türkçe kelimelerin Arapça ve Farsça karşılıklarını öğrenebilmeleri için kaleme alınmış eserlerdir. Bunlardan beklenen faydalar arasında çocukların aruz bilgisini pekiştirmeleri de bulunmaktadır. Klâsik Türk Edebiyatı alanında tespit edebildiğimiz kadarıyla 30 civarında manzum sözlük bulunmaktadır. Günümüze kadar yapılan çalışmalara baktığımızda manzum sözlük şerhlerinin göz ardı edildiğini görmekteyiz. Halbuki Türk edebiyatında manzum sözlük şerhleri ayrıca ilgilenilmesi gereken bir alandır. Bizim bu tebliğ çerçevesinde amacımız bir manzum sözlük şerhi olan Hediyyetü’l-İhvân hakkında bilgi vermektir. Hediyyetü’l-İhvân manzum sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyân’ın şerhidir. Tükçe-Arapça manzum sözlüklerimizden Sübha-i Sıbyân özellikle 19.yy.da sıbyân mekteplerinde ders kitabı olarak okutulmuştur. Sübha-i Sıbyân şerhi olan Hediyyetü’l-İhvân Mehmed Necib tarafından yazılmış ve 1840-1903 yılları arasında 6 kez basılmıştır. Eserde yazar geleneksel şerhlerde olduğu gibi önce metni vermekte, ardından matinle ilgili gramer bilgilerini sıralamakta ve bu konu ile alâkalı söyleyebileceği başka türlü ne varsa onları eklemektedir.

Keywords: