Abstract:

Ülkelerin gelişmişlik seviyesini gösteren sosyo-demografik, ekonomik çok sayıda gösterge bulunmaktadır. Bu göstergeler arasında aşılama oranı, ortalama yaşam süresi ve ölüm oranları gibi göstergeler bir ülkenin gelişmişlik düzeyini gösteren sağlık göstergelerindendir. Sağlık göstergeleri ülkelerin gelir düzeyi ile doğrudan orantılı olduğundan, ilgili göstergeler açısından ülke karşılaştırılması yapılırken seçilmiş olan ülkelerin gelir düzeyleri de muhakkak göz önünde bulundurulmalıdır. Buradan hareketle bu çalışmada, Dünya Bankası (World Bank, WB) tarafından yapılan gelir sınıflamasına göre orta gelir grubunda bulunan ülkeleri seçilmiş olan sağlık göstergeleri açısından gruplandırmak amaçlanmıştır. Araştırma kapsamında; doğumdan beklenen yaşam süresi, bebek ölüm oranı, kaba doğum hızı, kaba ölüm hızı, yıllık nüfus artış hızı, sağlık tesislerine erişim yüzdesi, kızamık aşılama oranı, difteri, boğmaca ve tetanoz aşılama oranı ile temiz suya erişim yüzdesi olmak üzere dokuz değişken kullanılmıştır. Yapılan hiyerarşik kümeleme analizi sonucunda 95 ülkeyi temsil eden iki kümenin oluştuğu görülmüştür. Analiz sonucunda orta gelirli ülkeler içerisinde daha yüksek gelir grubunda bulunan, Doğu ve Batı Asya’da yer alan ülkelerin %81’inin birinci kümede, %19’unun ise ikinci kümede yer aldığı bulunmuştur. Araştırmada ayrıca Türkiye’nin birinci grupta olduğu da saptanmıştır. Çalışma sonuçlarının sağlık göstergeleri açısından heterojen bir özellik gösteren orta gelirli ülkelerin karşılaştırılması konusunda yararlı bilgiler sunacağı düşünülmektedir.

Keywords: