Abstract:

Osmanlı Devletinin 400 yıl hakim olduğu Suriye’den çekilirken arkasında bırakmış olduğu en önemli değerlerden birisini dönemin siyasi, sosyal, kültürel, ekonomik ve diğer yönlerden aydınlatacak Şer’iye Sicilleri oluşturmaktadır. Şam, Halep, Hama, Humus Şer’iye Sicilleri Şam’da oluşturulan Merkez ül Vesâik-i Tarihiye’de toplanmıştır. Binlerce ciltten oluşan Suriye’deki siciller arasında 664 sicil ile Halep Şer’iye Sicilleri sayı ve hacim bakımından önemli bir yer işgal etmektedir. Halep Şer’iye Sicilleri, Halep kadısının başında bulunduğu Mahkeme-i Kübrâ ve Halep kadısnın tayin ettiği nâiblerin idaresindeki Bânkûsiye, Şâfi’i, Salâhiye ve Cebel-i Sem’ân mahkemeleri tarafından tutulan defterlerden oluşmaktadır. Tarihimizin önemli kaynaklarından olan ve Arapça olarak tutulan Halep Şer’iye Sicillerinden ülkemizde yapılan araştırmalarda çok fazla faydalanılamamakta ve ülkemizde yeterince tanınmadığı görülmektedir. Yapılan çalışmada bölge tarihi ve Osmanlı Tarihi üzerinde çalışan araştırmacıları için Halep Şer’iye Mahkemeleri ve Şer’iye Sicilleri hakkında ana hatları ile bilgi verilmektedir.

Keywords: